Gothas boven Londen

Zestien Duitse Gotha-bommenwerpers luiden op 23 mei 1917 een nieuw tijdperk in wanneer ze Londen aanvallen vanuit hun Belgische bases. De duisternis verijdelt de aanval maar de Gothas droppen hun bommen meer naar het oosten waarbij zo’n 100 Canadese soldaten het leven laten in hun militaire basis.

De Gotha heeft een driekoppige bemanning en kan 128 km per uur halen, 4600 meter hoogte bereiken en 300 kg bommen vervoeren. De verdediging bestaat uit twee of drie mitrailleurs. In 1914 begint men het vliegtuig te ontwikkelen en in januari 1915 gaat het prototype de lucht in. In april 1917 vallen Gotha’s Engeland aan vanuit hun bases in België. Hun doelwit is Londen in de operatie Türkenkreuz (Turks kruis).

De eerste aanvallen bereiken een hoogtepunt als veertien Gotha’s overdag centraal Londen bombarderen en 160 mensen in één keer doden op 13 juni 1917. Hoewel diverse Britse gevechtsvliegtuigen de indringers te lijf gaan, wordt er geen enkele neergeschoten.

De Britten versterken hun luchtafweer rond de hoofdstad en de Gotha’s zijn genoodzaakt bij duisternis aan te vallen. Tussen september 1917 en mei 1918 voeren de bommenwerpers negentien nachtelijke aanvallen op Londen uit. Daarbij worden 830 mensen gedood en meer dan 1900 gewond. Zestig Gotha’s storten neer maar weinige worden geraakt door het Britse afweergeschut. De Britten overwinnen de dreiging van de Gotha’s door een bommenoffensief te lanceren op de Gotha-bases in België.

Het schilderij hieronder heeft de titel “Gothas over London” en is van Marii Chernev.

bron : Ian Westwell, 1914-1918 – de eerste wereldoorlog dag na dag, Deltas

GothasOverLondon_MariiChernev.jpg

 

gedwongen rust voor Herbert Sulzbach

Herbert Sulzbach brengt de maand februari 1917 bijna geheel door in een veldlazaret.

8 februari 1917 : mijn derde verjaardag aan het front. Ik heb een keelontsteking en ga naar het hospitaal via Saint-Quentin naar Le Cateau en Sains du Nord. Alle militaire hospitalen zijn opgedeeld in kleinere departementen. Ik voel me uiterst beroerd maar word goed verzorgd.

De eerste dagen zijn heel vervelend omdat ik in bed moet blijven liggen. Tegen eind februari mag ik voor de eerste keer uit bed. Ondertussen heb ik vriendschap gesloten met 2 andere patiënten in dezelfde zaal, allebei luitenanten van een artillerieregiment. Beetje bij beetje mogen we meer de zaal verlaten en ontspanning zoeken in de kantine of de filmzaal.

Tijdens mijn verblijf in het ziekenhuis krijg ik het Ijzeren Kruis 2e klasse waarvoor luitenant Reinhardt me in december 1914 had aanbevolen.

bron : Herbert Sulzbach, with the German guns, Pen & Sword military

feldlazarett

het begin van de Sixtus affaire

De Italiaanse prinsen Sixtus (28) en Xavier Bourbon-Parme (25) nemen bij het begin van de oorlog dienst in het Belgische leger. Hoewel hun zus Zita met de Oostenrijkse kroonprins Karel getrouwd is, kiezen deze francofiele broers onmiddellijk de zijde van de Entente. Ze worden officieel bij de artillerie van hun tante, de Belgische koningin Elisabeth.

In mei 1916 komt de Franse president Raymond Poincaré hen in Wulpen het Franse oorlogskruis opspelden. Op de foto hieronder poseren de twee met hun decoratie omgeven door 2 Franse officieren.

Begin 1917 vragen ze een maand verlof om enkele zakelijke belangen in Italië en Zwitserland te regelen. Ze blijven een half jaar weg. Als koning Albert verneemt dat hun schoonbroer Karel, intussen keizer van Oostenrijk-Hongarije geworden, het duo gebruikt voor geheime vredesonderhandelingen, laat hij hen weten dat dit hem helemaal niet bevalt. Desondanks mogen de twee na hun mislukte vredespoging naar het Belgische leger terugkeren.

bron : Daniël Vanacker, België in de grote oorlog, Roularta books

prinselijkeneven

Gesneuveld na één dag frontdienst

LeonVanHecke_1917.jpgLeon Van Hecke uit Tielt, buurjongen van Joris Lannoo in de Ieperstraat, vlucht op 13 oktober 1914 naar het zuiden van Frankrijk. Daar krijgt hij op 1 juli 1916 de oproep voor zijn legerdienst. Op 13 februari 1917 komt hij terecht bij de grenadiers aan het front in de sector Boezinge. De dag erna sneuvelt Leon door de kogel van een Duitse sluipschutter. Joris Lannoo schrijft een in memoriam in het Gazetje van Tielt van juli 1917.

bron : Romain Van Landschoot, een Vlaamse Viking aan het front, Lannoo

 

 

Oostenrijk-Hongarije verliest zijn keizer

Op 21 november 1916 overlijdt  Franz Joseph I, keizer van Oostenrijk-Hongarije, op 86-jarige leeftijd in het slot Schönbrunn. Hij was al op 18-jarige leeftijd aan de macht sinds 1848. Zijn huwelijk met Elisabeth van Beieren is vooral gekend door de filmreeks “Sissi”. Zijn latere leven was veel minder rooskleurig als deze films tonen. In 1889 sterft zijn oudste zoon, kroonprins Rudolf, door zelfmoord. In 1898 wordt keizerin Elisabeth vermoord door een Italiaanse anarchist. Er zijn nog andere dramatische sterfgevallen in zijn directe familie, maar de meest dramatische is wel de moord in 1914 op troonopvolger Franz Ferdinand in Sarajewo. Die moord is de rechtstreekse aanleiding tot de eerste wereldoorlog.

Het keizerrijk Oostenrijk-Hongarije zou zijn keizer geen 2 jaar langer overleven.

bron : https://nl.wikipedia.org/wiki/Frans_Jozef_I_van_Oostenrijk

franzjoseph_19161121

Oswald Boelcke sneuvelt

Oswald Bölcke was de zoon van een Duitse onderwijzer die in Argentinië lesgaf. Vandaar dat Oswald en zijn broer Wilhelm hun naam consequent op de Latijnse wijze schreven : Boelcke. Oswald was al voor de oorlog aan een officiersopleiding begonnen, maar in de zomer van 1914 ging hij over naar de Fliegertruppe. Op 15 augustus 1914 haalde hij zijn vliegexamen. Samen met Wilhelm vloog hij 50 missies, waarna zij het Ijzeren Kruis tweede klasse kregen. Maar dit succesvolle duo wekte antipathie op bij andere vliegeniers en vandaar dat Oswald naar de Fliegerabteilung 62 overging en jachtpiloot werd.

Oswald_Boelcke_(ca._1916).jpgIn juli 1915 kregen Boelcke en Max Immelmann de nieuwe Fokker E1 om mee te vliegen. Het was het begin van de Fokker-eenzitters met het Parabellum-machinegeweer waarmee gesynchroniseerd door de propellors heen geschoten kan worden. Wat volgende was een periode die de Fokker-gesel genoemd werd : maandenlang heerste er een strijd wie de meeste tegenstanders had neergehaald, Boelcke of Immelmann. Boelcke werd de eerste Ueberkanone nadat hij op 12 maart 1915 zijn tiende vliegtuig neerschoot.

Op 18 juni 1916 is de strijd tussen Boelcke en Immelmann gestreden als Immelmann, die met 17-18 achterstaat, gedood wordt. Keizer Wilhelm houdt daarna Boelcke, de grootste Duitse held van dat moment, aan de grond en stuurt hem op tournee door de Balkan, Bulgarije en Turkije. In die tijd schrijft Oswald ook zijn Dicta Boelcke, het handboek dat de leidraad wordt voor alle succesvolle Duitse jachtpiloten. Boelcke mag zijn eigen eskader samenstellen, de Jasta 2 (Jagdstaffel 2), met onder meer Manfred von Richthofen en Erwin Böhme. De overwinningen rijgen zich aaneen, het totaal van Boelcke zal tot 40 reiken.

Maar op 28 oktober 1916 gaat het mis. na zijn zesde opstijging van die dag zit zijn veiligheidsgordel niet goed. Tijdens het luchtgevecht wordt zijn vleugel geraakt door Böhmes vliegtuig, maar Boelcke weet zijn toestel, een Albatros D.II toch relatief netjes aan de grond te zetten. Vanwege zijn losse riem en het feit dat hij nooit een helm draagt tijdens het vliegen, wordt toch het levenloze vliegtuig van de 25-jarige Boelcke uit het vliegtuig gehaald.

Erwin Böhme, die zich schuldig voelt aan de dood van Boelcke, kan nog net weerhouden worden van zelfmoord. Het Britse Royal Flying Corps dropt een dag later een krans bij Jasta 2 waarop staat :”Ter herinnering aan kapitein Boelcke, een dappere en ridderlijke tegenstander”.

bron : Roel Tanja, een korte geschiedenis van de eerste wereldoorlog, BBNC uitgevers

 

de eerste geallieerde bombardementsvlucht

Al snel na het begin van de oorlog is het voor sommige hogere geallieerde militairen duidelijk dat bombarderen vanuit de lucht een bijdrage kan leveren tot de overwinning. De Duitsers kunnen met hun weliswaar trage zeppelins alvast zware bommen gooien, maar de Britten en Fransen moeten het aanvankelijk stellen met gewone vliegtuigen die wat kleine bommen kunnen transporteren. Zowel Britten als Fransen bouwen heuse bommenwerpers.

Omdat de actieradius van Britse bommenwerpers niet tot in Duitsland reikt, wordt in Frankrijk een eenheid opgezet onder het gezag van Hugh Trenchard. Op 12 oktober 1916 vertrekt de eerste grote geallieerde bombardementsvlucht. Een vloot van Britse en Franse bommenwerpers bestookt de wapenfabriek Mauser Werken in Oberndorf. Omdat de logge en trager bommenwerpers zeer kwetsbaar zijn voor Duitse jachtvliegtuigen, vliegen ze onder begeleiding van Nieuport-toestellen.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

hughtrenchard_royalflyingcorps

Hugh Trenchard

Belg en Fransman gefusilleerd in Hasselt

In de schoolkazerne in Hasselt schieten Duitse militairen op 12 augustus 1916 twee mensen dood : de Fransman Sylvain Duval en Hendrik Vervoort, onderwijzer in Meeuwen. Allebei worden ze in Zonhoven begraven.

Hendrik Verdonck neemt op 1 augustus 1914 voor de duur van de oorlog vrijwillig dienst bij het 2e regiment Jagers te Voet. Van oktober 1914 tot begin 1915 is hij omwille van verwondingen enkele malen gehospitaliseerd in Aberdeen en Calais. Daar wordt hij op 1 april 1915 wegens verwondingen aan het oog afgekeurd voor de velddienst. Hij meldt zich dan als vrijwilliger bij de spionagedienst met vertakkingen tot in Noord-Frankrijk. De Franse officier Sylvain Duval leidt samen met hem het gezelschap. Op 6 mei 1916 wordt Hendrik door de Duitsers gevangen genomen.

De Franse militair Sylvain Duval is sergeant bij het bataljon Douaniers en Infanterie. Hij komt naar België om enkele sabotagedaden te plegen. Zo is hij betrokken bij een “vernietigingsopdracht” in september en november 1915. In april 1916 is hij opnieuw in ons land om een inlichtingendienst op te zetten in Charleroi en Hirson, Frankrijk. Via zijn opdrachtgevers in Rotterdam komt hij in contact met Hendrik Verdonck. Na enkele onvoorzichtigheden arresteren de Duitsers hem. De Duitsers vinden een kaart die Duval vanuit Brussel naar Verdonck schreef en pakken daarop de Limburger op.

bronnen
oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds
http://hasel.be/node/270214
http://www.hetstadsmus.be/images/dbimages/docs/pub_keik046.pdf

 

HendrikVerdonck1916.Jpg

Kresten Andresen is vermist aan de Somme

Kresten Andresen is een Deenstalige soldaat in Duits uniform. Als inwoner van Sleeswijk-Holstein draagt hij de gevolgen van een andere oorlog, de 2e Deens-Duitse oorlog van 1864, en wordt hij dus als Duitser beschouwd en in 1914 opgeroepen. Uit zijn brieven en dagboek blijkt duidelijk dat hij zich helemaal niet betrokken voelt bij deze oorlog voor het Duitse keizerrijk. Ieder bericht over vrede begroet hij met geestdrift en het liefst van al doet hij karweitjes achter de linies waar het rustig is.

Maar als de slag om de Somme woedt, bevindt Kresten zich in het strijdgewoel. Op 5 augustus 1916 schrijft hij onderstaande brief naar zijn ouders. Op 8 augustus 1916 gaat hij naar de eerste linies en geraakt vermist.

Ablincourt de 5e augustus 1916

Lieve ouders,

op dit ogenblik zit ik ver achter het front – dwz Ik lig op mijn buik in het gras en schrijf u. We hebben hier al moeilijke dagen beleegd. Ik ben zelf nooit in contact geweest met de Britten zelf, maar des te meer met hun artillerie, en het was absoluut verschrikkelijk. Nooit heb ik een erger bombardement meegemaakt. We zitten in een smalle loopgraaf in de derde linie en ’s nachts voeren we herstellingswerken uit. Toen het bombardement begon rond 10u30, klonk het als een woedend gebrul van duizend monsters. De aarde beefde en schudde, aarde, steen en rook mengden zich met mekaar. Dekking hebben we niet, we kruipen tegen een muur, de stalen helm ingedrukt over de oren. Het hart klopt je in de keel als de ene na de andere harde ontploffing volgt. Als het wat rustiger wordt, hoor ik een soldaat roepen om schoppen, drie van zijn kameraden zijn levend begraven. Een aantal soldaten begint te graven en ze slagen erin de drie levend onder de aarde te halen. Onder hen is ook Ebsen van Nybøl.
Momenteel bekomen we van het zware bombardement en lijkt het me enkel een nachtmerrie te zijn.
Veel hartelijke groeten van uw toegewijde zoon, Kresten

Kresten_Andresen_i_Uniform

Strafexpedition

Oostenrijk-Hongarije heeft nog een rekening te vereffenen met Italië. Oorspronkelijk was Italië een bondgenoot, maar het verklaarde zich neutraal toen de oorlog uitbrak in 1914 en koos daarna de zijde van de geallieerden in 1915.In eerste instantie beperkt Oostenrijk-Hongarije zich tot defensieve acties. Maar op 15 mei 1916 lanceert het Königliche und Kaiserliche Armee (K.u.K.) voor het eerst een offensief aan het Italiaanse front, meer bepaald in de Trentinostreek. De Italianen worden verrast. De langgeplande aanval wordt geopend over een 32 kilometer lang front. Ondanks het bergachtige terrein boekt het Oostenrijks-Hongaarse leger vooruitgang, vooral dankzij hun gespecialiseerde bergtrorpen. Het Oostenrijks-Hongaarse 11e en 3e leger, onder aartshertog Eugène, doorbreken in de volgende dagen de linies van generaal Roberto Brusati’s leger. Op 20 mei 1916 beveelt de Italiaanse opperbevelhebber, generaal Luigi Cadorna, zijn mannen van het 1e leger te vechten tot de dood.

Dit offensief staat ook bekend als de Strafexpedition of als de slag bij Assiago.

bronnen
Ian Westwell, 1914-1918, de eerste wereldoorlog dag na dag, Deltas
https://nl.wikipedia.org/wiki/Slag_bij_Asiago

LudwigKoch_Vergeltung