Limburg

door

de eerste kerst voor Tinus thuis

Martinus Evers is ingelijfd in het Belgisch leger in februari 1916. De kerst van 1915 heeft hij dus nog in Hamont kunnen vieren. In de documentatie die ik van familie heb gekregen, lees ik dat Tinus is afgezwaaid in oktober 1919. Dan is hij terug naar huis mogen gaan. En dus is kerstmis 1919 de eerste kerst die hij thuis heeft kunnen vieren na 4 jaar afwezigheid. En samen met hem ongetwijfeld vele andere soldaten die enorm blij waren hun familie terug te zien.

Bij deze wens ik de lezers van deze blog prettige kerstdagen toe. Ik hoop jullie in 2020 terug als lezers te mogen verwelkomen op de blog van Tinus Evers.

door

de laatste Duitsers verlaten Maaseik

Pas op 23 november 1918, na meer dan een week, trekken de laatste Duitse soldaten over de Maasbrug in Maaseik huiswaarts. In meer zuidelijk gelegen grensplaatsen is het wellicht minder aanschuiven, maar hier moeten ze ook rekening houden met de Nederlandse autoriteiten, onder meer voor de ontwapening.

Op oude foto’s is te zien hoe Duitse soldaten rechts van de weg hun bajonet in de grond steken en links de geweren op een hoop gooien.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

door

trein ontploft te Hamont

Op 18 november 1918 explodeert rond 11 u ’s avonds een munitietrein in Hamont. Aan grensstations als dat van Hamont en elders staan behoorlijk wat treinen omdat de Nederlanders aarzelen om doorgang te verlenen.

Een groot aantal mensen laat het leven maar niemand lijkt het precieze aantal te kennen. Aan het station staat ook hospitaaltreinen met Duitse oorlogsgewonden. Op een kerkhof in Hamont worden 35 Duitsers begraven. Later worden zij herbegraven op de militaire begraafplaats van Leopoldsburg. Schattingen van het totale aantal slachtoffers lopen uiteen van honderd tot duizend. Over de werkelijke oorzaak van de explosie tast men in het duister.

Wie meer wil weten over deze ramp, kan terecht op deze pagina.   

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

door

Over de Maas in Maaseik

Bij de brug over de Maas in Maaseik onderhandelen Duitse officieren op 13 november 1918 urenlang met Nederlandse militairen over een doortocht van hun vermoeide, verslagen manschappen over Nederlands grondgebied.

De Duitse troepen moeten hun wapens achterlaten bij de Nederlandse grens. Dan mogen ze verder trekken, te voet en met alle mogelijke voertuigen, tot handkarretjes toe. Meerdere dagen trekken talloze Duitse militairen over de brug richting heimat. Volgens een telling waren er zowat honderdduizend als de laatste de Maasbrug oversteekt op 23 november 1918. De bergen wapens die ze achterlaten, zijn huizenhoog, onoverzichtelijk.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

Maaseik_Maasbrug_191811

door

Frans Massy terechtgesteld

FransMassy_1918

Frans Massy

In Hasselt stellen de Duitsers de 37-jarige coiffeur Frans Massy op 7 oktober 1918 terecht wegens spionage. In zijn goed aangeschreven kapsalon aan de Koningin Astridlaan kwamen ook diverse vooraanstaanden over de vloer. Behalve spion is Frans Massy ook actief in Le mot du soldat, een organisatie die brieven van soldaten aan de Ijzer naar hun familieleden brengt. Voor deze organisatie werkt ook een dienstmeid van de zusters ursulinnen die verkleed als non brieven over de Nederlandse grens smokkelt. Wellicht werd Frans Massy verklikt door een aangehouden lid van de organisatie.

Bij zijn aanhouding wordt Frans Massy niet gefouilleerd en hij kan vertrouwelijke documenten doorslikken. Volgens de Duitse versie van de feiten pleegt hij zelfmoord in de gevangenis, maar na de oorlog duiken er berichten op dat hij gewurgd zou zijn omdat hij weigerde mee te werken.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

 

door

Pelt verliest een zoon nabij Passendaele

In een reactie op één van mijn berichten op Facebook maakt Davy Hermans me attent op het feit dat er ook een Overpeltenaar het leven heeft verloren tijdens het bevrijdingsoffensief op 28 september 1918. Het gaat om onderluitenant Alfons Roothans, geboren in Overpelt op de nationale feestdag van 1890. De moment van bestorming is ook beschreven in het dagboek van dokter Lievens (zie dokter Lievens dient de eerste zorgen toe) .

Tegen de middag bereiken we de Bayernstellung. Nu komen we in de vlakte voor de hoogte van Passchendaele en we rusten een uurtje uit. Het artillerievuur is stilgevallen want de mannen verplaatsen onze kanonnen, omdat onze sprong vooruit te groot is geweest en ze nu niet ver genoeg meer reiken. De bodem waar de zware stukken overheen moeten, is echter te drassig en ze verzinken er bijna in. Nieuwe balkenwegen worden aangelegd, maar het duurt te lang voor ze klaar zijn en we krijgen bevel de hoogte te bestormen zonder artillerievoorbereiding.

Om boven te geraken moeten wij twee en een halve kilometer afleggen tegen een moerassig helling zonder andere schuilplaats dan met water gevulde granaatputten. Met kleine groepejes van vijf tot zes man zetten we ons in beweging. Maar bij de eerste stappen al ratelt de hele berg met een knetterend mitrailleurvuur en regen het kogelballen op ons.

Bij die bestorming is Alfons Roothans overleden.

bronnen
http://blog.seniorennet.be/frverbaenen/archief.php?startaantal=420

André Gysel, dokter Lievens – dagboek van een arts, Lannoo

 

AlfonsRoothans_19180929

 

 

door

spion ontsnapt via Maaseik

De Belgische spion Louis Nuytiens, die kon ontsnappen aan Duitse aanhouding, besluit op 27 augustus 1918  in Maaseik de grens over te steken naar Nederland om zich via een of andere omweg aan te sluiten bij het Belgische leger.

In Maaseik vind ik een smokkelaar om de grens over te steken, maar aan den draad komen de Duitsers tevoorschijn. Ze beschieten ons en mijn kameraad valt neer, of hij dood is of niet, dat weet ik niet.

Ik ben getroffen in mijn hand, tegen de pols en aan twee vingers. Mijn verwondigen laat ik dezelfde nacht nog verbinden bij een landbouwer. Mijn hand is nu geforceerd en vertoont een groot litteken.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

Dodendraad06_passeursraam

door

de stamvader van het Belang van Limburg

In Tongeren overlijdt op 2 juli 1918 Nicolaas Theelen, uitgever-journalist van wat later Het belang van Limburg zal worden.

In 1879 publiceert hij in Bilzen het eerste nummer van het Vlaamsgezinde en katholieke Het Algemeen Belang der Provincie Limburg. Als landmeter bij het kadaster werkt hij voor de Belgische overheid en die blijkt niet gelukkig met deze Vlaamsgezinde uitgave. Nicolaas Theelen wordt overgeplaatst naar Torhout. De job van landmeter licht hem niet echt en hij geeft er de brui aan. In 1880 woont hij weer in Limburg, in Tongeren en zet hij de uitgave van Het Algemeen belang voort.

Na de oorlog neemt zijn zoon Frans Theelen de zaak in handen : hij begint in Hasselt met de uitgave van Het Belang van Limburg.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

NicolaasTheelen

 

door

vluchtelingen in Maaseik

Tegen de avond van 19 april 1918 komen in Maaseik ongeveer zeshonderd gewonden aan. Dus weer bijkomende oorlogsellende in de stad. Het waren bijna allemaal lichtgewonden. Ze zagen er haveloos en vuil uit en hadden gescheurde kleren aan.

Het is niet de eerste keer dat zo’n grote groep vluchtelingen in de stad aankomt. Midden december 1917 arriveerden ongeveer 650 mensen, afkomstig uit Torhout, Kortemark… Die mensen werden ondergebracht in verschillende dorpen in de omgeving.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

De tekening hieronder is van de Nederlander Herman Moerkerk en draagt de titel “vluchtelingen in Stramproy”. Stramproy is niet zo ver van Maaseik.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

HermanMoerkerk_BelgischeVluchtelingeninStamproy_1918

door

de laatste maanden van Hendrik Aegten

Als Hendrik Aegten uit Hamont zich in 1915 meldt als vrijwilliger voor het Belgische leger, bij het 4e regiment genie, is hij zo gezond als een visje. Een gezonde Kempenzoon.

HendrikAegtenZijn aanwezigheid aan het oorlogsfront gaat niet in de koude kleren zitten. Op 20 maart 1918, ongeveer drie jaar na zijn indiensttreding, brengen zijn medestrijders hem naar het hospitaal in Adinkerke wegens een longaandoening.

Wat er de volgende acht maanden met hem gebeurt, is niet geweten, alleen dat hij overlijdt op 18 november 1918. Postuum bezorgt het leger hem nog vijf frontstrepen.

Opmerking : de oorlogskalender vermeldt dat Aegten uit Achel komt. Het Grevenbroekmuseum vermeld op de website dat hij in Hamont geboren is.

bronnen
oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds
http://www.grevenbroekmuseum.be/gesneuveldenHamont