Sylvain Ryckeboer sterft in Hoogstade

Sylvain Ryckeboer

Sylvain Ryckeboer

Sylvain Ryckeboer, soldaat bij de Grenadiers, sterft op 29 september 1915  in hospitaal De Clep in Hoogstade aan de verwondingen die hij twee dagen geleden opliep. De jongeman raakte toen levensgevaarlijk gewond door een kogel in de rug, waarschijnlijk afgevuurd door een Duitse scherpschutter op de Minoterie (de Bloemmolens). Vanaf die plek hebben de Duitsers een uitstekend zicht op de Belgische loopgraven, slechts enkele tientallen meters verder op de andere oever van de Ijzer.

Kort na het begin van de oorlog werd Sylvain, een landbouwerszoon geboren in 1894 in Leisele, opgeroepen voor de legerdienst. Omwille van zijn lengte werd hij ingedeeld bij de Grenadiers (minimaal 1,80 meter).

De kogel in de rug moet vreselijk pijnlijk zijn geweest. Zijn familie vertelt achteraf dat zijn tanden in de houten operatietafel gedrukt stonden.

bronnen

oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

http://www.cove.be/archief/projectgesned/ryckeboer.html

de slag bij Loos

De slag bij Loos was onderdeel van het tweede Franse Artois-offensief in de herfst van 1915. De reden om aan te vallen werd geleverd door Joseph Joffre, die erop wees dat de geallieerden op een enorme suprematie konden rekenen in de verhouding van 3 tegen 1.

De aanval op Loos begon met een vierdaags bombardement vanaf 25 september 1915 waarbij 25.000 granaten werd afgevuurd. Onder bevel van Douglas Haig – die vraagtekens zette bij de, in zijn ogen, kleine hoeveelheid gebruikte granaten, zetten de Britten 6 divisies in. Een groot voordeel was de numerieke overmacht aan dit stuk front : 7 tegen 1. Voor het eerst gebruikten ook de Britten chloorgas – 5.100 bussen. helaas blies de wind de verkeerde kant uit, zodat er aan Britse kant 2.632 slachtoffers vielen (van wie ‘slechts’ 7 dodelijke).

Tot Haigs eigen verrassing bleek de aanval succesvol; de eerste dag veroverden zijn troepen Loos en trokken verder richting Lens. Haig vroeg om het IXe korps beschikbaar te stellen, maar sir John French maakte daar geen haast mee. Deze troepen arriveerden pas de volgende avond. Dit gaf de Duitsers de tijd om reservetroepen aan te voeren. Zonder voorafgaande beschietingen konden de Britten niet aanvallen, zo bleek de volgende dag. De Duitsers waren verwonderd dat de Engelsen zonder echte dekking richting hun machinegeweren liepen. Een herhaling van dit evenement, op 13 oktober 1915, liep vast door slecht weer en door nog meer verliezen. Alles bij elkaar vielen er 50.000 slachtoffers aan Britse kant, bij de Duitsers minder dan de helft hiervan.

bron : Roel Tanja, een korte geschiedenis van de eerste wereldoorlog, BBNC uitgevers

Loos1915

de troost van alcohol

Robert Graves, bekend schrijver en militair, vertelt hoe hij een periode van meer dan een week overleeft aan het front :

Ik bleef wakker en in leven door ongeveer een fles whisky per dag te drinken. Ik had het nog nooit gedronken en, sindsdien heb ik het spul nauwelijks nog aangeraakt. Maar het heeft me goed geholpen. We hadden geen dekens, geen goede overjassen en zeker geen waterdichte zeiltjes en ook niet de tijd of het materiaal om een nieuw onderkomen te bouwen.

Bijna elke avond haalden we doden van de andere bataljons op; De Duitsers waren lankmoedig en we leden nauwelijks verliezen

bronnen

tekst : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

foto Guido Knopp, der erste Weltkrieg – die Bilanz in Bildern, Locatie vermeldt Kemmel – België.

Britten_Whisky_Kemmel1915

Victoria Cross voor de eerste Nepalees

Kulbir Thalpa, een Nepalese militair in het Britse leger, verdient op 25 september 1915 een Victoria Cross, de hoogste militaire onderscheiding. Tijdens de strijd in Fauquissart (Frankrijk) loopt hij een verwonding op, maar dan bemerkjt hij een andere gewonde. Brit achter de eerste Duitse loopgraaf. Een dag en een nacht blijft hij bij hem en sleept hem dan bij mistig weer naar de eigen linies en draagt hem vervolgens naar een veilige plek, onder vijandelijke vuur. Kulbir Thalpa gaat nog tweemaal terug, telkens om een gewonde gurkha (Britse soldaat van Nepalese afkomst) op te halen.

Wanneer hij de laatste gewonde op zijn schouder in veiligheid brengt, klappen de Duitse soldaten in hun handen om hem aan te moedigen. Naar verluidt overwogen de Duitsers zelfs om de man te eren voor zijn uitzonderlijke voorbeeld van moed en zelfopoffering. Uiteindelijke bereikt het nieuws van Kulbir Thalpa’s uiterst dappere gedarg ook de hoogste kringen in Londen : de moedige Nepalees wordt in ijltempo naar de koning gevoerd om er de hoogste onderscheiding te ontvangen.

bron : oorlogskalender 2014-2018, davidsfonds

WW1-2015-Rifleman-Kubir-Thapa-Stamp

Bulgarije maakt zich klaar voor oorlog

Bulgarije mobiliseert zijn leger en opteert voor de Centrale machten Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en Turkije. De strategische ligging van het land bracht de beide grote oorlogvoerende partijen ertoe om beloftes te doen die Bulgarije voor hun kant zouden doen kiezen. De geallieerden konden Bulgarije enkel kleine gebiedsuitbreiding beloven, terwijl de Centralen akkoord gingen met zowat alles wat het land vroeg. Een niet onbelangrijk aspect was de aanwezigheid van Servië in het geallieerde kamp, een land waarmee Bulgarije de voorbije dertig jaar al een paar oorlogen had uitgevochten.

De mobilisatie volgt na de ondertekening op 6 september 1915 van een verdrag tussen Bulgarije met Duitsland. Op 22 september 1915 volgt dan de mobilisatie waarbij Bulgarije officieel meedeelt dat het gaat om een gewapende neutraliteit. Servië vraagt de geallieerden om steun in een aanval op Bulgarije maar dat wordt geweigerd. Op 4 oktober 1915 valt Bulgarije Servië binnen, waar Duitsland en Oostenrijk-Hongarije reeds aan de slag zijn. Het Servische leger wordt verslagen. Meer dan honderdduizend Servische militairen vinden een onderkomen op de Griekse eilanden, met dank aan de Italiaanse vloot. Het duurt tot in 1918 eer de Serviërs aan de herovering van hun land kunnen beginnen.

Bulgaarse gemobiliseerde soldaten

Bulgaarse gemobiliseerde soldaten

De Baralong incidenten

Tweemaal is de HMS Baralong betrokken bij incidenten met bemanningen van duikboten, die de Duitsers ertoe brengen de Britten te beschuldigen van misdaden. In beide gevallen hadden de Britten bovendien de toen nog neutrale vlag van de Verenigde Staten in top gehesen.

Baralong01Op 19 augustus 1915 houdt de U-27 het Britse schip Nicosian tegen. Een aantal Duitse matrozen gaat aan boord voor inspectie en vindt munitie in het ruim van het schip. De Duitse kapitein geeft bevel het Britse schip tot zinken te brengen als de HMS Baralong met Amerikaanse (dus neutrale) vlag in de mast komt aanvaren. De Baralong verandert de vlag en opent het vuur. De U-27 begint te zinken en overlevende Duitse matrozen zwemmen naar de Nicosian. Kapitein Manning van de Baralong geeft daarna het bevel om geen gevangenen te maken.

Op 24 september 1915 gebeurt er iets gelijkaardigs. De Baralong brengt de onderzeeër U-41 tot zinken en overvaart vervolgens de reddingsboot waarin zich een aantal overlevenden bevinden.

Baralong_MedalDe incidenten komen aan het licht mede door de aanwezigheid van Amerikaanse burgers. Op 15 januari 1916 is er een debat in de Duitse Reichstag. De Duitsers maken ook een herinneringsmedaille gewijd aan deze incidenten.

bronnen

oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

https://en.wikipedia.org/wiki/Baralong_incidents

Britse pantsertreinen in actie nabij Bergues

In het dagboek van Louis Barthas lezen we het volgende :

Op 20 september (1915) kwamen de onderofficieren en korporaals plotseling terug. Ze waren in Souix geweest voor een cursus van twee weken om granaten en andere geperfectioneerde projectielen – dat wil zeggen nog moorddadiger oorlogstuig – te leren hanteren. Hun terugkeer betekende dat ons verlof voorbij was. Inderdaad kwam het bevel dat we nog dezelfde avond om elf uur moesten vertrekken. Op het tijdstip van verzamelen ontbrak soldaat Lefèvre die al sinds het avondeten verdwenen was. Je kunt je wel voorstellen wat een moeite het heeft gekost om deze zuiplap naar Bergues te brengen waar we de trein moesten nemen met onbekende bestemming, naar een onzekere toekomst.

Om een uur ’s morgens kwamen we aan. We moesten onze geweren in de straat schuin tegen elkaar zetten. We mochten niet weg, want we konden elk ogenblik vertrekken. Maar dat gebeurde pas om zeven uur ’s morgens. Zes uur lang hadden we verkleumd op de stoep gelegen, of geijsbeerd om ons op te warmen. Er lag een witte laag rijp, wat je in deze tijd van het jaar in de Midi nooit ziet. Wie had het domme bevel gegeven acht uur te vroeg te vertrekken om zes kilometer verder een trein te nemen ?

Rond zeven uur vertrokken we eindelijk, waar naartoe wisten we niet. Naast het station zagen we grote kraters in de grond. Twee maanden geleden hadden de Duitsers, terwijl ze Duinkerken beschoten, bij wijze van proef en vrij van verzendkosten veertien enorme granaten afgevuurd op een afstand van zevenendertig kilometer. Toen we voorbij Vercqueil kwamen, hoorden we het gedaver van een beschieting. Het waren drie Britse pantsertreinen die La Bassée, Lens en Liévin bestookten.

bron : Louis Barthas, oorlogsdagboeken, vertaald door Dirk Lambrechts, uitgeverij Lubberhuizen

Railway_Gun_Maricourt_September_1916

Gedonder boven Veurne

De inwoners van Veurne en omstreken horen op 19 september 1915 een nieuw geluid (uit het dagboek van Jozef Gesquière)

Bij het geschut op het front, dat sedert dinsdag niet heeft opgehouden, heeft zich deze morgen een ander geluid gevoegd, namelijk het bulderen van een Engels kanon op zee.

Ongeveer elke 10 minuten galmen twee korte ontploffingen, gelijkend op de ontploffingen die wij van het Duitse kanon horen wanneer het op de stad schoet. De eerste schrik is gauw voorbij want weldra stellen we vast dat het geknal van achter ons uit de richting van De Panne komt en het daarop volgende geratel in het oosten verdwijnt. Geen nood dus voor ons.

Ver in het noordwesten over De Panne rijst een waarnemingsballon boven de streek vanwaar het geschut komt. Wellicht een Engelse die vanuit de hoogte het geschut regelt.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

Onderstaande foto is een kanon zoals het op de Britse zeeschepen vanaf 1915 werd gebruikt.

HMS Terror 15 inch gun

HMS Terror 15 inch gun

ongelukkige verjaardag voor een Leuvenaar

Soldaat Louis Van Tongelen, geboren in Leuven, komt om het leven op zijn 33e verjaardag (18 september 1915). Terwijl hij aan het werk is in de distilleerderij in Houplinnes (Nord-Pas-de-Calais), treft een granaat hem in de hartstreek.

Louis Van Tongelen ligt begraven op de Britse begraafplaats in Armentières, net als nog een 2e Belgische soldaat, Jules Geerts , geboren in Sint-Lievens-Esse en afkomstig van Grotenberge. Hij maakte deel uit van dezelfde compagnie, maar overleed een dag eerder in het hospitaal van Armentières. Beiden behoorden tot hulptroepen die op dat ogenblik uitgeleend waren aan het Britse leger. Dat is dan ook de reden waarom de Britten hun begrafenis regelden.

Toeristische tip : Louis Van Tongelen en Jules Geerts liggen naast elkaar begraven op het Cité Bonjean Military Cemetery (Avenue Roger Salengro, Armentières). Op deze begraafplaats rusten 2132 manschappen uit het Britse Gemenebest en meer dan vijfhonderd uit Duitsland.

CiteBonjeanMilitaryCemetery

Bronnen

oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

http://cccbr.org.uk/rolls/cemeteries/details.php?cemName=Cite%20Bonjean%20Military%20Cemetery,%20Armentieres&cemID=27801&warID=1

Burgers gefusilleerd in Brugge

In het Aurora-beluik in Brugge stellen de Duitsers op 17 september 1915 zes burgers terecht wegens “vermeende actieve hulp aan de vijand”. Allemaal zijn ze veroordeeld door het Duitse Feldgericht, de krijgsraad dus.

De slachtoffers zijn Albert Achtergael (Gent), Prudent De Wispelaere (Brugge), Ferdinand Slock (Deinze), Emiel Van Verdeghem (Aalter) en de gebroeders René en Louis Van Eecke (Blankenberge).

Na de oorlog wordt het beluik, waar de kogelgaten na de terechtstelling zichtbaar bleven, een gedenkplaats. De naam Aurora-beluik ging geleidelijk over in Beluik van de Gefusilleerden.

Het oorspronkelijke beluik en de muur met de kogelgaten zijn inmiddels lang verdwenen. Deze en andere gefusilleerden worden nu herdacht in een ommuurde tuin met een gedenkzuiltje voor ieder slachtoffer. Een smeedijzeren hek sluit de tuin af. Ligging : Kazernevest zonder nummer, Brugge.

bron : oorlogskalender 2014-2018 – Davidsfonds

Beluik van de Gefusilleerden

Beluik van de Gefusilleerden