Na de Duitse inval in België en de val van Luik werd er gevochten in de buurt van Namen. In die buurt waren er al Franse soldaten aanwezig die de Belgen kwamen helpen. En ook de Britten lieten zich niet onbetuigd. In de slag om Mons (23 augustus 1914) hebben de Britten de Duitsers een tijd kunnen afremmen. Maar aan het einde van de dag moeten de Britten zich toch terugtrekken. Overigens trekken ook de Fransen zich terug. Na de slag van Mons volgt dan ook de grote terugtocht (“grande retraite” of “great retreat”).
Tijdens deze periode van terugtocht leveren de geallieerden geregeld slag met de Duitsers om hun opmars af te remmen. In een geval ging het in feite om een noodzaak. De British Expeditionary Force van generaal French was genoodzaakt om de troepen in twee te splitsen na de terugtoch van Mons. Het bos van Mormal is zo groot dat de BEF in 2 korpsen erlangs trekt, zowel ten westen als ten oosten van het bos. De Britten trekken zich terug naar Péronne, maar de soldaten van generaal Dorrien-Smith geraken van de rest van het British Expeditionary Force afgezonderd zodat Dorrien-Smith beslist slag te leveren bij Le Cateau op 26 augustus 1914.

slag bij Le Cateau

Het wordt vooral een veldslag tussen de artillerie : 230 Britse kanonnen beantwoorden het vuur van 550 Duitse kanonnen. De Duitsers pogen de Britten te omsingelen maar dat lukt niet. In de namiddag trekken de Britten zich dan terug richting Reumont.
Na de slag van Le Cateau is de Duitse generaal von Kluck in de mening dat de Britten zich terugtrekken naar de Franse havens om weer in te schepen. In plaats daarvan trekken de Britten zich verder terug naar la Péronne en ze komen op hun weg aan in Saint-Quentin. In deze periode komt er een opening tussen het Duitse leger van von Kluck en het leger van von Bülow. De Franse generaal Joffre wil daarvan gebruik maken en beveelt generaal Lanrezac om een tegenoffensief te lanceren tegen de Duitsers. Het bevel komt op 27 augustus maar Lanrezac moet eerst zijn troepen kunnen opstellen. Pas op 29 augustus 1914 kunnen de Fransen het tegenoffensief bij Guise lanceren. Opmerking : deze slag is onder meer bij de Duitsers gekend als de slag bij Saint-Quentin.

slag van Guise en Saint-Quentin

Om 10 uur vallen de Fransen aan in de richting van Guise. De Duitsers weren zich en slagen erin om een aantal bruggen over de Oise te veroveren. Lanrezac zet daarop zijn reserves in en de Fransen slagen erin om de Duitsers terug te dringen. Ook bij Saint-Quentin komen de Duitsers in het nauw onder druk van het Franse tegenoffensief. Von Bülow vraagt dan ook om hulp aan von Kluck.

generaal von Kluck

Von Kluck  beslist op 31 augustus, op een moment dat Lanrezac zich verder terugtrekt, om zijn buur von Bülow te hulp te komen. Hij maakt een draai van 90° en gaat niet verder naar het zuidwesten maar naar het zuidoosten. Hiermee verlaat von Kluck het oorspronkelijke Schlieffenplan dat een verdere opmars ten westen van Parijs had voorzien. Enkele dagen later zullen de Fransen tijdens de slag aan de Marne de Duitsers een definitief halt toeroepen.
Bronnen
http://www.sambre-marne-yser.be/article.php3?id_article=61
http://www.sambre-marne-yser.be/article.php3?id_article=60
http://www.wegenvanherdenking-noordfrankrijk.com/geschiedenis/veldslagen/de-slag-bij-le-cateau-26-augustus-1914.html