Maand: februari 2016

door

Duel op zee

Het bewapende Britse koopvaardijschip Alcantara en de Greif, een Duits schip vermomd als een Noors, zinken na een wederzijdse beschieting op de Noordzee.

De Alcantara wordt uitgestuurd op 29 februari 1916 als de Greif, voorzien van de Noorse vlag door de Britse blokkade wilt varen. herhaalde Britse oproepen om communicatie leveren geen antwoord op. Als de Britse kapiteit de Greif aanmaant halt te houden voor inspectie, hijst die de Duitse vlag en opent het vuur.
Twaalf minuten lang beschieten beide schepen elkaar van dichtbij, resulterend in 74 doden op de Alcantara en bijna 200 op het Duitse schip. Met een laatste torpedo geeft de Greif het Britse schip de genadeslag, maar zinkt zelf ook snel nadien. De overlevenden, onder wie ruim 120 Duitsers, worden opgepikt door een toegesneld Brits schip, de Andes.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

Alcantara_Greif_20160229

door

Duitsland verliest Kameroen

De Duitse troepen in Kameroen geven zich over op 28 februari 1916.

Bijna onmiddellijk na het begin van de wereldoorlog beginnen de Britten de strijd om deze Duitse kolonie. De Duitse verdediging zit goed in elkaar. Ze weten dat het weinig zin heeft de kust te verdedigen tegen de sterke Britse marine en trekken zich daarom terug in het soms moeilijk toegankelijke binnenland.

Bij de vredesonderhandelingen van 1919 krijgen de Britten en de Fransen elk het bestuur over een gedeelte van Kameroen, dat een mandaatgebied wordt van de Volkenbond, die in het begin van het jaar was opgericht.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

Op onderstaande kaart staan de vier Duitse kolonies in Afrika. Kameroen staat in het rood weergegeven. De kleinste kolonie is Togo. Links onder is Duits Zuidwest-Afrika (Namibië) en rechts Duits Oost-Afrika (Rwanda, Burundi en Tanganyika).

Deutschen_Kolonie_Afrika_-_Kamerun

door

Van Folkestone naar Auvours

Zoals ik reeds eerder vermeldde, weet ik niet veel zaken over mijn grootvader aan het Ijzerfront. Wat ik wel met zekerheid weet, is dat Martinus Evers zich heeft laten inlijven bij het Belgische leger in Folkestone op 16 februari 1916. Het document van die inlijving vermeldt eveneens dat hij naar het opleidingscentrum in Auvours gestuurd wordt.

Aan de hand van een tweetal boeken probeer ik zijn reis van Folkestone naar Auvours te reconstrueren. Het eerste boek is van Michael en Christine George, Dover & Folkestone during the Great War, Pen & Sword Military. In dit boek wordt geschreven over de troepentransporten van Folkestone naar Boulogne. Het lijkt me evident dat de Belgische soldaten zich aansloten bij de Engelsen om de oversteek te doen.

Het tweede boek heb ik al googelend gevonden. Het is het Jaarboek Abdijmusuem Ten Duinen 1138 . Google Books vermeldt het onder de titel Novi Monasterii – Vol. 8 – 2008

Je kan het nalezen op deze link https://books.google.be/books?id=c9ru1J4Dn7AC&pg=PA95&lpg=PA95&dq=folkestone+auvours&source=bl&ots=t4PrS1fG0Q&sig=gtQWiCnUX5Ww8nybJScSfZhJ-bE&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwjr-pKklv_KAhWJXhQKHUl5CesQ6AEIRzAH#v=onepage&q&f=false

Hieronder vind je twee uittreksels. Het eerste komt uit pagina 94. Het vermeldt dat Auvours het enige opleidingskamp was voor Belgische brancardiers. En daar komen de monniken terecht die in vredestijd geen militaire diensplicht moeten doen. In 1916 wordt echter iedere Belgische man tot 40 jaar opgeroepen.

NoviMonasteri_p94

De reis die de monniken hebben afgelegd, staat vanaf Boulogne beschreven.

NoviMonasteri_p96

Samengevat krijgen we dan het volgende traject. Martinus Evers is samen met andere soldaten de boot opgegaan om van Folkestone naar Boulogne te varen.

Folkestone_Auvours01

Het volgende deel van het traject is per trein gebeurd. Mogelijk heeft Martinus Evers net zoals de monniken het laatste traject tussen Le Mans en Auvours te voet afgelegd. Google Maps vermeldt 5u 1 min met de wagen. De troepentransporten gingen per trein en het valt sterk te betwijfelen of alles naadloos aan mekaar aansloot.

Folkestone_Auvours02

door

Fort Douaumont in Duitse handen

Voor de Duitse generale staf staat het vast : het fort van Douaumont is het meesterstuk in het verdedigingssysteem van Verdun. Daarom geeft het keizerlijke opperbevel op 25 februari 1916 de opdracht tot verovering van dit fort aan de elitedivisie Brandenburg. De Duitsers gaan er wel van uit dat ze het fort eerst uren onder handen moeten nemen met hun artillerie. En dus krijgt het 24e regiment van de Brandenburg divisie de opdracht zich op 800 meter van de muren van het fort te houden.

Verdun_VonBrandis

Luitenant von Brandis

De 8e compagnie van het 24e regiment installeert zich in de gaten gemaakt door granaatinslagen en maakt zich klaar om er de nacht door te brengen in afwachting van de aanval. Luitenant von Brandis die aan het hoofd van deze compagnie staat, wordt echter ongeduldig. Het lijkt er immers op dat het fort niet echt bevolkt is. Met een twintigtal soldaten gaat von Brandis tot de actie over. Ze knippen de prikkeldraad over, springen over een beek en stormen het fort binnen. Tot hun verbazing zien de Duitsers dat het Franse garnizoen enkel bestaat uit 57 soldaten en 10 artilleristen. Allen geven zich over zonder dat er een schot gelost wordt.

Daags erna koppen de Duitse kranten de overwinningstitels “Douaumont ist gefangen !”.In alle steden van het Duitse rijk luiden de klokken. Von Brandis wordt gedecoreerd met de”Pour le Mérite” medaille.

Bron : GeoHistoire, février-mars 2016

 

door

Portugal neemt Duitse schepen in beslag

Op 23 februari 1916 neemt de Portugese regering de Duitse oorlogsschepen in beslag die in haar havens liggen. De Duitse keizer reageert door op 9 maart 1916 de oorlog te verklaren.

Om te verhinderen dat Portugal troepen naar het Europese front zal sturen, lokken de Duitsers opstanden uit in die Portugese kolonies die aan de hunne grenzen. Ook op zee nemen ze de Portugezen zwaar onder vuur : maar liefst tachtig schepen gaan ten onder door aanvallen van Duitse onderzeeërs.

Toch vecht Portugal ook mee in Europa : in Frankrijk houden Portugese troepen een stuk van het front bezet, elders maken eenheden deel uit van het Britse leger.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

Lisboa_NavioAlema

Portugese mariniers halen de Duitse vlag omlaag

door

Het begin van de slag om Verdun

Op maandag 21 februari 1916 stopt het slechte weer in de streek van Verdun eindelijk. Op de rechteroever van de Maas hebben  de Duitsers een indrukwekkende artillerie samengebracht : 1.250 kanonnen staan klaar voor de aanval, waaronder enkele zware kalibers zoals dikke Bertha. De kanonniers beschikken over een miljoen obussen om die dag te gebruiken. Om kwart na 7 zet de Duitse artillerie de aanval in op de Franse posities. Er valt een obus om de 15 seconden. De aarde trilt tot 160 kilometer verder. Aan Franse kant beschikt men slechts over 163 kanonnen en 15.000 obussen.

Om 16 uur, na 9 uren van zware bombardementen, lanceert Kroonprinz Wilhelm zijn stormtroepen met de vlammenwerpers voorop. Maar de Fransen verdedigen zich tegen de oprukkende Duitsers. Vooral in de bois des Caures is de verdediging onder leiding van luitenant-kolonel Driant hardnekkig. Driekwart van de Franse jagers sneuvelt maar ze stoppen wel de Duitse opmars.

Op dinsdag 22 februari 1916 herbeginnen de Duitse bombardementen. Het bois des Caures wordt op gegeven ogenblik omsingeld door 6.000 Duitsers. Driant en zijn 400 Franse jagers willen zich terugtrekken. Tijdens die terugtocht wordt luitenant-kolonel Driant dodelijk getroffen.

Ook de dag erna moeten de Fransen terrein prijs geven. Op 2 dagen tijd zijn ze vier kilometer teruggetrokken. De 72e divisie heeft in het bois des caures ongeveer 9.800 of meer dan de helft van zijn soldaten verloren. In de bossen van Ville en Herbebois heeft de 51e divisie meer dan een derde van zijn manschappen verloren. Op 24 februari 1916 staan de Duitsers op 10 kilometer van Verdun.

bron : GeoHistoire, février-mars 2016

Verdun01

door

Nederlands leger blijft alert

Alhoewel Nederland een neutrale houding aanneemt tijdens de eerste wereldoorlog, mobiliseert het toch zijn dienstplichtige burgers. Omdat de regering de getalsterkte van haar leger wilt opvoeren, worden de militieplichtige mannen vervroegd opgeroepen.

Uit het mobilisatiedagboek van Rienk Pierzoon Prins :

De 17e februari 1916 verhuisden we naar Vucht, waar we twee dagen over hebben gelopen zodoende een nacht in het dorpje Best geslapen. In Vucht werden we ingekwartieerd, ditmaal met mijn vrienden, bij een werkman genaamd Van Aspert. We kregen daar een klein, doch gezellig huiselijk kamertje.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

Westkapelle_NederlandseMobilisatie

door

Erzurum valt in Russische handen

Na de slag om Köprükoÿ hebben de Russen niet stilgezeten. Ze rukken verder op en nemen Hasankale in, en vervolgens Kargabazar Dag Hinis op 23 januari 1916. Op 29 januari staan de Russen in Mush. Op 11 en 12 februari wordt er hevig strijd geleverd om de Deve Boyun bergpas.

De Russische legers naderen Erzurum nu vanuit het noorden en het oosten. De stad beschikt over 235 zware kanonnen verdeeld over 11 forten. Daarmee wordt ze beschouwd als de tweede best verdedigde stad in het Ottomaanse rijk. Dat schrikt de Russen echter niet af. Vanaf 11 februari 1916 beschieten ze de stad. Russische infanteristen vechten hun weg door de bergen rondom Erzurum en slagen erin de stad te omsingelen. Op 12 en 14 februari valt er telkens een Turks fort in Russische handen. Op 15 februari beginnen de Turkse verdedigers de resterende forten te ontruimen. Op 16 februari 1916 vallen Russiche kozakken de stad binnen. De Turken trekken zich verder terug.

bron : https://en.wikipedia.org/wiki/Erzurum_Offensive

Erzurum_Captured_flags.jpg

Kozakken met Turkse vlaggen ten teken van de verovering van Erzurum

door

Martinus Evers ingelijfd in Folkestone

Op 16 februari 1916 is mijn grootvader Martinus Evers ingelijfd in het Belgische leger te Folkestone. Daarvan getuigt onderstaande uittreksel dat we uit het archief van het Belgische leger ontvangen hebben. Jammer genoeg staat de datum van inscheping er niet bij vermeld. Hoe snel Tinus naar Frankrijk is gestuurd, weet ik dus niet, maar ze zullen er allicht geen weken mee gewacht hebben. Wat wel zeker is, is dat hij naar het opleidingscentrum in Auvours (Frankrijk) gestuurd werd.

InlijvingMartinusEvers19160216

stilte voor de storm in Verdun
door

stilte voor de storm in Verdun

Eind 1915 heeft Falkenhayn aanvalsplannen voorgesteld aan de Duitse keizer voor een aanval op Verdun. Zoals de kaart hierboven toont, vertoont de frontlinie nabij Verdun een uitstulping. De Duitsers willen die uitstulping in hun linies rechttrekken om zo hun frontlinies te verkorten. De aanval is voorzien voor 12 februari 1916 maar het slechte weer zorgt ervoor dat de aanval wordt uitgesteld tot 21 februari.

Castelnau

generaal Castelnau

Dat uitstel komt de Fransen goed uit al beseffen ze dat op dat moment nog niet. Einde 1915 zijn de meeste Franse generaals er zeker van dat er geen Duitse aanval nabij Verdun komt. Generaal Castelnau is een van de weinige hogere officieren die zich zorgen maakt. Hij vraagt de toelating om de linies nabij Verdun te inspecteren. Generaal Joffre antwoordt :”Ga maar naar Verdun als u wilt, maar de Duitsers zullen er zeker nooit komen. “.
Op zijn inspectie vindt Castelnau een eerste linie die min of meer georganiseerd is, de tweede en derde zijn dat nauwelijks. Er zijn evenmin loopgraven voorzien. Men vindt het niet de moeite omdat het terrein niet geschikt wordt geacht voor een grote aanval : te heuvelachtig, te modderachtig.

Einde januari komen er teveel geruchten van spionnen dat de Duitsers een formidabele troepenmacht samenbrengen rond Verdun. Generaal Castelnau besluit te reageren : hij laat loopgraven voorzien in de voorste linies, en zorgt voor aanzienlijke versterkingen vanuit de Vogezen. Ook Joffre besluit op zeker te spelen en verplaatst een divisie vanuit Epinal op 20 februari, één dag voor de Duitse aanval van 21 februari.

bron : Geo Histoire, februari-maart 2016