Veurne

door

noodlot treft Karel Desaever

Karel Desaever maakte meerdere gevaarlijke situaties mee tijdens de oorlog maar sneuvelt uitgerekend op zijn vrije dag op 2 april 1918.

Bij het begin van de eerste wereldoorlog wordt Karel Desaever, schrijnwerker van beroep, ingedeeld bij het 7e linieregiment. Bij de gevechten van de Dijle en om het fort van Waver wordt hij geraakt door een kogel, met een eerder lichte verwonding als gevolg. Later vecht zijn regiment ook bij Mannekensvere, Lombardsijde en Sint-Joris.

Na meer dan 3,5 jaar frontdienst komt Karel Desaever in Veurne terecht bij de 1e compagnie van het spoorwegbataljon. Vandaag heeft hij een dag verlof en bezoekt zijn ouders die in dezelfde stad aan de Iepersesteenweg wonen. Plots hoort iemand het geluid van een vliegtuig en iedereen loopt naar buiten. Een Duitse bom doodt Karel. Zijn vader, die op een schuur klom om een beter zicht te hebben, raakt gewond.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

GrandeGuerre_Adieu

door

veroordeeld wegens moord

In het klooster van de Blauwe Zusters in Veurne spreekt de krijgsraad van het Belgische leger op 12 januari 1918 de doodstraf uit over de 26-jarige wachtmeester-foerier Emiel Ferfaille. Hij is schuldig aan de moord op zijn 20-jarige vriendin Rachel Ryckewaert. Omdat het niet gaat over een militair misdrijf, maar een misdrijf van gemeen recht zal de dodstraf niet uitgevoerd worden met de kogel maar dor onthoofding.

De terechtstelling gaat afhankelijk van de bron door op 26 maart of 27 maart 1918 in de gevangenis van Veurne, net terwijl de Duitsers de stad bombarderen. Omdat België niet meer over een eigen guillotine beschikt, moet er tijdelijk een ingevoerd worden uit Frankrijk.

Het is vor het laatst dat in België een doodstraf wordt uitgevoerd voor een gewoon misdrijf. Na de tweede wereldoorlog zijn er nog wel executies van oorlogsmisdadigers.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

EmielFerfaille_1918

Emiel Ferfaille

 

 

door

Britse versterkingen in Veurne

Via de vaart in Adinkerke arriveren vier boten elk beladen met 150 tot 200 Britse soldaten die de Fransen komen aflossen. Langs de vesten in Veurne begeven ze zich naar het front. Jozef Gesquière voegt er nog aan toe :

De jongens lijden erg onder de laaiende zon die zo onbarmhartige zit te steken tussen dikke donderwolken. De soldaten zien er, hoewel vermoeid, toch allemaal even opgeruimd uit en af en toe neuriën ze hun eigenaardig klinkende liedjes. Geen lawaai of getier maar welluidende liederen. De Schotten die begeleid worden door pijp- en doedelzak spelers krijgen natuurlijk de meeste bijval.

SchotseSoldaten_WO1

Bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

door

artillerieduel aan de Belgische kust

Ergens voor de kust tussen Nieuwpoort en Knokke ligt een Engels eskader dat in de nacht van 5 juni 1917 Duitse stellingen onder vuur neemt. De Duitsers reageren. In Veurne wordt Jozef Gesquière wakker van het lawaai.

Een nieuwe oorverdovende knal en weer een nieuwe schudding van de huizen :  het Duitse kanon met lange dracht dat het geschut van de Engelsen beantwoordt. EN zo duurt die afwisseling van schieten en grommen, van schudden en daveren een vol uur. Mijn God ! Wat zullen ons Vlaanderen en Vlaanderens gouden kusten er akelig uitzien, op de dag dat wij ze weer in ons bezit hebben.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

ww1-a-110-channel_jpg

door

Grote drukte in de lucht boven Veurne

In Veurne is er behoorlijk wat gedruis in de lucht, noteert schoolmeester Jozef Gesquière op 31 mei 1917.

’s Avonds om klokslag 10 uur stijgt een van onze geallieerde vliegers op. Het toestel moet een van de grootste modellen zijn, wellicht een met twee motoren, gezien het geweldige gerond dat het laat horen.

Anderen volgen en het wordt een aanhoudend gebrom in de lucht. Weinig later ratelen mitrailleurs en machinegeweren. Er moeten dus ook vijandelijke vliegers in de lucht zijn. Misschien een luchtgevecht in volle nacht ? Slaap dan maar met zo’n lawaai boven u !

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds
De tekening hieronder komt uit de stripreeks “de piloot met de edelweiss”.

PilootEdelweiss20170531B

door

Gedonder boven Veurne

De inwoners van Veurne en omstreken horen op 19 september 1915 een nieuw geluid (uit het dagboek van Jozef Gesquière)

Bij het geschut op het front, dat sedert dinsdag niet heeft opgehouden, heeft zich deze morgen een ander geluid gevoegd, namelijk het bulderen van een Engels kanon op zee.

Ongeveer elke 10 minuten galmen twee korte ontploffingen, gelijkend op de ontploffingen die wij van het Duitse kanon horen wanneer het op de stad schoet. De eerste schrik is gauw voorbij want weldra stellen we vast dat het geknal van achter ons uit de richting van De Panne komt en het daarop volgende geratel in het oosten verdwijnt. Geen nood dus voor ons.

Ver in het noordwesten over De Panne rijst een waarnemingsballon boven de streek vanwaar het geschut komt. Wellicht een Engelse die vanuit de hoogte het geschut regelt.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

Onderstaande foto is een kanon zoals het op de Britse zeeschepen vanaf 1915 werd gebruikt.

HMS Terror 15 inch gun

HMS Terror 15 inch gun

door

noodscholen in Veurne

Naar school gaan in onbezet gebied is moeilijk. Tal van scholen herbergen militairen, anderen liggen binnen het bereik van vijandelijk vuur. Op sommige plaatsen, zoals in Veurne, richt men noodscholen op, zoals Jozef Gesquiere noteert in zijn dagboek :

sedert enkele dagen is men naast het Zuidkapelleke volop aan het werk om er een grote houten barak op te trekken, ruim en luchtig, om er school te kunnen houden. De barak bevat vijf klassen : één voor de kleuters, twee voor oudere jongens en eveneens twee voor oudere meisjes. Niets ontbreekt, zelfs in een woonhuis voor de schoolbestuurder is voorzien.

Zodra dat klaar is, komt er aan de overzijde van de Duinkerkevaart, nabij het Klokhof, ook een noodschool voor de talrijke kinderen die met hun ouders langs de Pannenkassei wonen.

bron : oorlogskalender 2014-2015, Davidsfonds

naarSchoolinOorlogstijd

door

Veurne in angst

8 juli 1915 : Veurne leeft in angst. Gisteren stond in de Franse kranten, die hier ook verkrijgbaar zijn, dat de Duitsers tal van stukken zwaar geschut aanvoerden, met het oog op een groot offensief aan de Ijzer. Opgejut door onheilsprofeten verspreidt dit sort berichten zich snel onder de bevolking.

Toeval of niet, maar uitgerekend vandaag worden talrijke kunststukken klaargemaakt om naar veiliger orden te vertrekken. Men pakt alles zorgvuldig in : de kunstig bewerkte houten deuren van het gerechtshof, kostbaar koperwerk en andere kunststukken uit de Sint-Walburgakerk… Beslist een goede voorzorgsmaatregel, maar de mensen vragen zich toch af of ze die kunststukken nog wel zullen terugzien.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

Veurne_GroteMarkt_SintWalburga

door

Nieuwe recruten in Veurne

In de Sint-Jozefzaal, Sporkijnstraat Veurne, vergadert de Herzieningsraad op 29 juni 1915 drie dagen na elkaar. Dagelijks moeten zich zo’n zestig mannen van de lichting 1915 melden en zij zullen na goedkeuring onmiddellijk ingelijfd worden. Niemand afgekeurd vandaag : de toekomstige soldaten mogen nog eens vrij uitgaan en moeten zich morgenvroeg melden voor de reis naar het opleidingscentrum in Frankrijk.

’s Avonds wordt er nog een stevige pint gedronken, het verdriet weggespoeld en ze eten nog een laatste keer van moeders keuken…

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

Veurne_Sporkijnstraat

door

Britse piloot Warneford komt om

ReginaldWarnefordReginald Warneford komt op 17 juni 1915 om het leven, slechts 10 dagen nadat hij boven Gent een zeppelin neerschoot (lees mees daarover op deze pagina) . In de korte tijdsspanne tussen zijn huzarenstuk in Gent en zijn dood mag hij twee hoogegewaardeerde eretekens ophalen. Op 11 juni 1915 krijgt hij het Victoria Cross uit handen van de Engelse koning George V en op 17 juni 1915 eert de Franse legeraanvoerder Joseph Joffre hem met het Légion d’Honneur.

Na de ontvangst van zijn eretekens en de bijbehorende lunches vliegt Warneford naar Veurne, waar hij een korte testvlucht maakt met een Farman HF 27. Daarna gaat hij de lucht in met aan boord de Amerikaanse journalist Henry Beach Newman. Tijdens het optrekken breekt een vleugel van het toestel en wordt Warneford net als zijn passagier uit het vliegtuig geslingerd. De journalist overlijdt ter plekke, de befaamde piloot onderweg naar het ziekenhuis.

bronnen
oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds
Op het forum eerste wereldoorlog voeg Ivan Adriaenssens nog een opmerking toe :”Hij is natuurlijk niet in Veurne neergestort, maar in Buc, nabij Parijs. Kort na het opstijgen.”.
Volgens https://nl.wikipedia.org/wiki/Reginald_Warneford was het de bedoeling dat Warneford vanuit Buc naar Veurne zou vliegen maar daar is hij dus nooit toegekomen.