Zo’n 100 jaar geleden wordt Kreta samengevoegd bij Griekenland. Dit was een gevolg van de eerste en tweede Balkanoorlog waarbij het Ottomaanse rijk terrein verloor aan Servie, Griekenland, Bulgarije en Roemenie. Ook onderling waren deze staten met elkaar aan het vechten om de erfenis van het Ottomaanse rijk. Dit bleef broeien tot in 1914. En wat beperkt had moeten blijven tot de derde Balkanoorlog zou uiteindelijk al heel snel uitgroeien tot de eerste wereldoorlog.
2014 nadert met rasse schreden en dus ook het moment dat het 100 jaar geleden zal zijn dat de “Groote Oorlog” uitbrak. Op school beperkt men zich meestal tot de datum 4 augustus 1914 wanneer Duitsland België binnenvalt. Het schot in Sarajewo van 28 juni 1914 is ook gekend. Maar in het begin was de eerste wereldoorlog de derde balkanoorlog.
Want in 1912 en 1913 was er al oorlog tussen Servië, Montenegro, Bulgarije, Griekenland en het Ottomaanse rijk (wat na de eerste wereldoorlog Turkije zou worden). En voor de eerste Balkanoorlog was er de inval van Italië in Libië, toen Ottomaans grondgebied.
Een aanrader voor al wie eens verder wil kijken dan gewoonlijk : het boek “Slaapwandelaars” van Christopher Clark, Australiër en docent geschiedenis in Cambridge, behandelt de jaren voor 1914 en toont hoe de spanning langzaam maar zeker werd opgedreven tot het fatale moment in Sarajewo en de diverse diplomatieke handelingen daarna. Een goeie recensie is te lezen op http://www.cobra.be/cm/cobra/boek/boek-recensie/boek-non-fictie-recensie/130416-sa-slaapwandelaars_clark_recensie
Het boek gaat nu al enkele weken mee met mij op mijn dagelijkse treinreis naar kantoor en het is bijzonder boeiend. Een hebbeding voor de liefhebbers van geschiedenisboeken.
Martinus Evers 