Maand: december 2018

door

een held voor Canadezen en Duitsers

In een Frans veldhospitaal overlijdt op 28 december 1918 de Canadese soldaat Harry Cochran aan de gevolgen van de verwondingen die hij heeft opgelopen in 1916 tijdens de gevechten bij Sanctuary Wood (Zillebeke). Nadien belandt hij in een Duits krijgsgevangenenkamp, maar kort na de wapenstilstand komt hij vrij.
Wat hem zo uniek maakt, is dat hij de enige geallieerde militair is die een Duitse onderscheiding heeft gekregen, tijdens de oorlog dan nog. Als hij in krijgsgevangenschap zit redt hij het leven van een driejarige Duits meisje dat in een vijver gevallen is. De Beierse minister van oorlog stuurt hem een telegram en Cochran krijgt het Beierse Kruis van Militaire Verdienste 3e klasse.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

door

Wielkopolska opstand breekt uit

Na een patriottische toespraak van minister-president Ignacy Paderewski, tevens beroemd pianist en componist, in het Poolse stadje Poznari, breekt op 27 december 1918 de Grote Poolse Opstand uit tegen Duitsland, soms ook vermeld als de Wielkopolski-opstand.
Diverse militairen en ook veteranen sluiten zich aan bij de opstand. Gelukkig voor hen staat Duitsland op dat ogenblik niet sterk omwille van interne twisten. Op minder dan een maand tijd veroveren de opstandelingen de provincie Pozen, terwijl elders de gevechten verder gaan.
De opstand valt ongeveer samen met de onderhandelingen rond het verdrag van Versailles en beïnvloedt de uitkom;st ervan ernstig : de Polen krijgen een veel grotere regio als grondgebied dan ze op dat ogenblik al veroverd hebben.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

door

de eerste kerst zonder oorlog

Ook Emiel Selschotter is blij dat er weer kerstmis gevierd kan worden zonder kanongebulder en angst.
We zijn naar de kerstmis geweest in een niet langer verduisterde kerk. Het licht straalde achter al de ramen en viel door de open deur. Kapelaan Cyriel Verschaeve hield een schoon sermoen over de vrede, over de goede wil en over onze plicht tegenover de gesneuvelden die hun leven hebben gegeven voor onze vrijheid. Hij besluit met de schone spreuk :”Hier liggen hun lijken als zaden in het zand, hoop op de oogst, O Vlaanderenland…”.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

Dat de mensen blij waren met de eerste vredevolle kerstmis, mag blijken uit het feit dat ze er speciale borden voor hebben gemaakt.

door

Kanselarij in Berlijn bezet

In Berlijn bezetten misnoegde mariniers de kanselarij op 23 december 1918, snijden de telefoon af en plaatsen volksvertegenwoordigers onder huisarrest. Het dispuut draait om de uitbetaling van de soldij, De manschappen voelen zich aan het lijntje gehouden.
Kanselier Ebert, eveneens in de kanselarij, beschikt nog over een geheime telefoonlijn en beveelt regeringsgetrouwe troepen, gestationeerd in Kassel, om de kanselarij de volgende ochtend aan te vallen en de aanwezigen te ontzetten.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

door

Lousberg ontruimd

Het gesticht Lousberg in Gent wordt op 21 december 1918 ontruimd. De situatie wordt er omschreven als ‘amper menselijk’ : plaatsgebrek, tekort aan voedsel en zeep, te weinig lakens…
Vroeger was dit een hospitaal voor oude mannen, maar sinds de zomer van 1915 plaatsten de Duitsers hier prostituees en wellicht ook vrouwen die aan een geslachtsziekte leden maar helemaal geen prostituees waren. Mogelijk ging het de Duitsers vooral om de isolatie van de prostituees, eerder dan om hun genezing.

bron : oorlogskalender 2014 – 2018, Davidsfonds

door

Fransen landen in Odessa

Ruim een maand na de wapenstilstand landen Franse troepen op 18 december 1918 in de Russische havenstad Odessa. Ook andere geallieerde troepen trekken naar deze regio.

De twee voornaamste doelstellingen van de operatie zijn steun aan het Tsjecho-Slovaakse Legioen, vooral levering van wapens en munitie, en ondersteuning van pro-tsaristische , anti-bolsjewistische troepen, het zogenaamde Witte Leger.

In 1920 trekken de geallieerden zich terug. Het Tsjecho-Slovaakse Legioen is dan al geëvacueerd en in de thuislanden ontbreekt publieke steun voor de acties. Alleen de Japanse troepen blijven langer, op sommige plaatsen zelfs tot in 1925

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

door

Letland wordt een Sovjetrepubliek

Met de politieke en militaire steun van Lenin roep Letland zich op 17 december 1918 uit tot de Letse Socialistische Sovjetrepubliek. Met de hulp van het Rode Leger slaagt men erin om de bestaande voorlopige Letse regering van Karlis Ulmanis terug te dringen naar het gebied rond de stad Liepaja.

De nieuwe regering voert in de rest van het land communistische hervormingen door, maar zal niet lang aan de macht blijven. Bijgestaan door de geallieerden herovert de regering Ulmanis in 1919 al een flink deel van het land. In 1920 is het verhaal van de Letse Socialistische Sovjectrepubliek over en uit.

De geschiedenis herhaalt zich : in de periode 1940-1991 duikt de naam Letse Socialistische Sovjetrepubliek opnieuw op, nu in het kader van de Sovjet-Unie.

bron : oorlogskalender 2014-2018

door

geen thuiskomst voor Debacker

Armand Debacker uit Dudzele, 40 jaar oud, overlijdt op 12 december 1918 in het interneringskamp Melissant (Nederland) aan de Spaanse griep. Hoewel hij al in het leger diende in 1899, wordt Armand Debacker in september 1914 opnieuw opgeroepen, net als de anderen van zijn lichting. Hij wordt ingedeeld bij het 3e Vestingjagers te voet om Antwerpen te helpen verdedigen. Na de val van de stad is er voor tal van verdedigers alleen maar keuze tussen gevangenschap bij de Duitsers of de vlucht naar Nederland. Armand kiest voor dit laatste en wordt geïnterneerd.

Armand Debacker overleeft dan wel de oorlog, hij overlijdt een maand na de wapenstilstand zonder zijn gezien nog gezien te hebben.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

door

de laatste dag in uniform

Zoals hij al schreef op 4 december heeft Herbert Sulzbach het moeilijk om afscheid te nemen van het leger. Op 8 december 1918 draagt hij voor het laatst zijn uniform.
“Vandaag maak ik voor de laatste keer in uniform een wandeling, om mijn ontslag uit het leger te melden bij het Bezirkscommando. Ik heb het gevoel dat ik op weg ben naar mijn eigen begrafenis.”

Toch is dit niet de allerlaatste oorlogsactiviteit voor Herbert Sulzbach. In 1938 moet de voormalige vrijwilliger en oud-officier uitwijken naar Groot-Brittannië. Voor mensen van joodse afstamming is er geen plaats meer in het nieuwe Duitsland. Hij gaat er in het Britse leger werken, onder meer bij de heropvoeding van krijgsgevangenen.

bron : oorlogskalender 2014-2018, davidsfonds

Herbert Sulzbach in 1938
door

Georgisch-Armeense oorlog

De wereldoorlog is nog maar net voorbij of er barst al een nieuw conflict uit. Op 7 december 1918 begint de Georgisch-Armeense oorlog. Na de vrede van Mudros (30 oktober 1918) trekken de Ottomaanse troepen zich terug uit het grensgebied van Georgië en Armenië. De Georgiërs claimen enkele districten waar de Armeniërs in de meerderheid zijn, onder meer Lori, Bortschalo en Akhalkalak. 

De Armeniërs laten dat niet over hun kant gaan en er volgt een grensoorlog. Die duurt tot 31 december 1918, wanneer Groot-Brittannië erin slaagt een wapenstilstand te bereiken. Erg lang kunnen de beide landen niet van de onderlingen vrede genieten, want Rusland grijpt de macht : in december 1920 in Armenië en in april 1921 in Georgië.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

Onderstaande foto toont Armeense cavaleristen.