Gent

door

Lousberg ontruimd

Het gesticht Lousberg in Gent wordt op 21 december 1918 ontruimd. De situatie wordt er omschreven als ‘amper menselijk’ : plaatsgebrek, tekort aan voedsel en zeep, te weinig lakens…
Vroeger was dit een hospitaal voor oude mannen, maar sinds de zomer van 1915 plaatsten de Duitsers hier prostituees en wellicht ook vrouwen die aan een geslachtsziekte leden maar helemaal geen prostituees waren. Mogelijk ging het de Duitsers vooral om de isolatie van de prostituees, eerder dan om hun genezing.

bron : oorlogskalender 2014 – 2018, Davidsfonds

door

Lam Gods duikt weer op

De centrale panelen van het Lam Gods van de gebroeders Van Eyck hangen op 30 november 1918 weer op de vertrouwde plaats in de Sint-Baafskathedraal in Gent. Nu de Duitse troepen weg zijn, worden deze panelen weer uit hun schuilplaats gehaald.

Al in het begin van de oorlog heeft kanunnik Gabriël Van den Gheyn van de Sint-Baafskathedraal de nodige voorzorgen genomen en de centrale panelen van het schilderij laten verbergen. Om de Duitsers te misleiden, wordt een fictief document opgemaakt over het transport van de panelen naar Londen.

In de loop van de oorlog wantrouwen de Duitsers dit Londense verhaal steeds meer en zoeken intensief naar de panelen. Begin 1918 komen ze akelig dicht in de buurt. Daarom worden de twee centrale panelen opnieuw verhuisd. Opdat het minder argwaan zou krijgen, gebeurt dit bij klaarlichte dag, niet ’s nachts.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

door

Hoopvol nieuws met Gent in zicht

Positieve berichten bereiken het front. Onderluitenant Pasquier ziet op 5 november 1918 Gent liggen en kijkt al uit naar Brussel.

In de vroege morgen krijgen we per telefoon prettig nieuws binnen. Oostenrijk ondertekent een wapenstilstand onder verpletterende voorwaarden. Bulgarije is overwonnen en Turkije heeft de vrede ondertekend. Het is niet te geloven.

Ondertussen bereiden we nog een serieuze vuurconcentratie voor om het front te doorbreken. Gisteren zag ik torens en daken van Gent vanaf een hoge uitkijk en wenste dat ze niet door de beschieting zouden worden geschonden. Zie ik binnenkort de torens van Brussel ? Er wordt veel gepraat over een staakt-het-vuren met Duitsland. Zou dit het einde kunnen betekenen van een nachtmerrie die de wereld vier jaar heeft geteisterd ?

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

Gent_1918

door

Heimwee naar Gent

Raoul Snoeck verlangt hoe langer hoe meer naar zijn geboortestad Gent. Maar na meer dan 4 jaar aan het front heeft hij nog altijd vechtlust om de vijand van de vaderlandse bodem te verdrijven.

8 september 1918 : Ik verlang ernaar om weldra naar Gent terug te keren. De hunker naar mijn geliefde stad wordt steeds sterker naarmate de hindernissen die me van haar scheiden, zich opstapelen en de duur van mijn ballingschap langer wordt. Vanuit mijn observatiepost domineer ik het ganse slagveld. ’s Nachts betrek ik met Xantipe, Van Nuffel en adjudant Wauters een stevig gebouwde Duitse schans. Ik droom van een verrekijker die voldoende sterk is om me het Belfort, de massieve toren van Sint-Baafs en andere vertrouwde monumenten te laten bekijken. Wat een verbeelding ! Ga ik ze nog in werkelijkheid terugzien. Chi lo sa ? , wie weet, zou mijn Italiaanse marraine zeggen.

12 september 1918 : Ik zou wel een beetje willen vertellen wat er is gebeurd maar de tijd ontbreekt me. We zijn overwerkt en ik begrijp niet hoe onze mannen nog weerstaan aan de vermoeidheid. Het is middag en we moeten opnieuw aanvallen om twee uur. We hebben allemaal zin om de vijand een ferme oplawaai te geven. Weg ermee !

bron : Raoul Snoeck, in de modderbrij van de Ijzervallei, uit het Frans vertaald door André Gysel, Snoeck-Ducaju & zoon

RaoulSnoeck_191809

Raoul Snoeck 1918

 

door

crash in Scheldewindeke

Vanaf het militaire vliegveld van Scheldewindeke, een van de vijf vliegvelden rond Gent, stijgen op 9 mei 1918 vier vliegtuigen van het type Staaken op met de bedoeling Dover te bombarderen. Onderweg verslechteren de weersomstandigheden flink en krijgen de piloten de opdracht hun bommen te laten vallen op Duinkerken en Calais. Ze slagen in hun aangepaste missie, maar bij de terugkeer in Scheldewindeke hangt er een bijzonder zware mist boven het vliegveld.

Ondanks het bevel door te vliegen naar Gistel en Evere, zetten alle vier de piloten een voor een de landing in. Slechts één vliegtuig maakt een geslaagde landing. De andere drie crashen, waarbij er twee compleet in vlammen opgaan. Een van de vliegtuigen heeft bovendien bij de landing nog een bom aan boord.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

Staaken_1918_03

Zeppelin-Staaken

 

door

Gent krijgt een nieuwe burgemeester

In Gent deporteren de Duitsers burgemeester Emile Braun op 29 maart 1918 zoals de activisten dat wensen. Uit protest nemen de overige leden van het schepencollege ontslag. De activisten zien hun kans schoon en bezetten zelf de lege schepenzetels. 

Bij wijze van aanloop tot deportatie van burgemeester Braun werd gisteren de Duitse kapitein Künzer tot burgemeester aangesteld. Op zijn eerste werkdag verschijnt het heerschap in militair uniform. 

Bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

EmileBraun_1918

Emile Braun

door

Gentse feesten op zijn Duits

Zoals op tal van andere plaatsen vieren de Duitsers ook in Gent op 27 januari 1918 de 59e verjaardag van keizer Wilhelm II. In haar oorlogsdagboeken vertelt de in Gent wonende Virginie Loveling dat de feestelijkheden daar al de avond voordien begonnen met een indrukwekkende fakkeltocht door de straten.

Op 27 januari 1918 heeft er op het Sint-Pietersplein een vreugdebetoging plaats waaraan naar verluidt zowat drieduizend militairen deelnemen. Virginie Loveling vertelt verder

In ontelbare cohorten, voorafgegaan door twee muziekkorpsen, kwamen er reeksen op paradestap door de Citadellaan afgedaald en langs de Kunstlaan was het gewoel van soldaten, burgerlijken met de driekleurige band rond de arm , mannen en vrouwen, zo groot, dat er moeilijk tussendoor te geraken was.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

Gent_Parade01

 

 

door

Gontrode een eeuw later

Op 28 september 1917 stort een Duitse Gotha bommenwerper neer nabij het Nederlandse  Sas-van-Gent. Daarbij komen de drie Duitsers aan boord om het leven : piloot Emil Haes, Martin Emmler en Heinz Schreiber. Omroep Flevoland stuurde een reporter  om te kijken wat er overblijft van het vliegveld van Gontrode nabij Gent.

bron
http://www.omroepflevoland.nl/nieuws/151635/dronten-duits-oorlogstoestel-woi-crashte-een-eeuw-geleden

 

door

Nieuw Duits vliegveld in Drongen

Auteur Virginie Loveling volgt de militaire bewegingen in en om Gent op de voet. Op 18 oktober 1917 noteert ze het volgende :

Vervaarlijke troepenbewegingen grijpen plaats door sommige dorpen in het omliggende van Gent, het duurt bijwijlen urenlang.

Mariakerke-Duitse_driedekker_op_vliegveld-DeCeuninckHet vliegveld van Gontrode, tot dusver het mikpunt van Britse aanvallen, is vervangen door een nieuw vliegveld aan de Beekstraat in Drongen. Het ligt juist achter de tuin van mijn verwanten, waar ik deze zomer wekelijks logeren ging. Al de bewoners aan de zuidkant van de straat kregen het bevel huis en stallen te ontruimen.

Waarheen met de beesten en de meubelen, zonder te spreken van allerlei andere voorraad ? Het moet geleken hebben op een algemene vlucht, een mensen-uitschudding, vergelijkbaar met het omverwerpen van een bijenkorf.

bronnen
oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds
https://www.luchtvaartgeschiedenis.be/content/drongen-mariakerke-vliegveld
https://www.bunkergordel.be/14.012 Duits vliegveld te Mariakerke.htm

 

door

Paardenkeuring te Gent

Schrijfster Virginie Loveling vraagt zich op 23 september 1917 in haar oorlogsdagboek af waar alle opgeëiste paarden zijn.

Om de twee of drie weken is er gedwongen paardenkeuring. De beste zijn al lang meegenomen, vervolgens ook de afgekeurde en nu is het de beurt aan de afgereden knollen. Ze zijn in menigte naar het front gestuurd, krachtig en gezond, of voor andere diensten gebruikt. Te oordelen naar het steeds vernieuwen van de voorraad, moet hun leven kort zijn.

Het is een deerniswekkend schouwspel om de laatste uitgeputte paarden te zien. In lamlendige groepen worden ze langs de minst gebruikte straten naar de weiden buiten de stad gedreven om te herstellen. Het zijn geraamten, als het ware met een schurftige huid overdekt, hinkend, verwond, wankelend…

Dagelijks sterven er tien, twaalf of meer. Op een dag lagen er dertig dood. De rompen worden weggevoerd. Ja, naar waar ? Naar het slachthuis om er worst van te maken ? Of naar de brandoven waar ze tot een bruin, zwart, stinkend meel gemalen worden. ?

bronnen
oorlogsdagboek 2014-2018, Davidsfonds
Foto gevonden op http://www.geheugenvannederland.nl

Paardenkeuring_GroteOorlog