Gent

Executies in Gent
door

Executies in Gent

EmilieSchatteman

Emilie Schatteman

In Gent stellen de Duitsers op 12 september 1917 drie mensen terecht uit de streek van Boekhoute : Leonie Rammeloo, Emilie Schatteman en Isidoor van Vlaanderen. Deze laatste is een 44-jarige jachtwachter, vader van acht kinderen, die een half jaar eerder was opgepakt, net als de beide anderen. De zus van Leonie Rammeloo vertelt hoe ze informatie bezorgen aan het Britse netwerk D.P.

Twee- of driemaal per week trokken we naar het dorp om een rolletje met inlichtingen, dat daar in het schortje van een kind genaaid werd om zo het gevaar van de pinhelmen te vermijden. Terug thuis lag er reeds een stukje stof met koord en steen klaar om het rolletje in te steken en over de grens te werpen. Hetzelfde gebeurde in omgekeerde richting.

LeonieRammeloo

Leonie Rammeloo

Deze verzetsleden stonden in contact met de Brusselse verzetsheldin Gabrielle Petit, die op 1 april 1916 in Brussel geëxecuteerd werd. Via Boekhoute kon zij haar verloofde naar Engeland laten overbrengen.

 

 

Bronnen
oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds
http://vdkg.weebly.com/de-slachtoffers/leonie-rammeloo

https://terechtstellung.com/home/terechtstellungbrieven/isidoor-van-vlaenderen/

https://terechtstellung.com/home/terechtstellungbrieven/isidoor-van-vlaenderen-2/

door

Duitse straf voor gans Gavere

De Duitse overheid legt de bevolking van Gavere een collectieve straf op omdat steeds meer opgeëisten wegvluchten en de politie hen niet kan vinden. Aanvankelijk zijn er alleen maatregelen tegen verwanten, maar vanaf 9 september 1917 krijgt iedereen ermee te maken.

Alle cafés moeten dicht. Bovendien komt er een verbod om op weekdagen na 18u op straat te komen en op zondagen na 13u. Deze toestand duurt meer dan een maand, maar heeft geen uitwerking.

Daarom nemen de Duitsers vanaf 28 oktober 1917 een nieuwe maatregel : na de zondagsmis neemt de politie gijzelaars die in Gent opgesloten worden.

Bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

Gavere_Contreras1.jpg

door

Ledeberg gebombardeerd

Ook Ledeberg wordt gebombardeerd op 28 juli 1917, noteert Virginie Loveling in haar dagboek.

Nieuwe bomaanvallen op Gent en de voorstad Ledeberg. Vier personen zijn in één huis gedood. Een klein meisje, de eerste van haar klas, was geheel in het wit gekleed voor de spiegel bezig de laatste hand te leggen aan haar uit papier verloste krulletjes, klaar om naar de prijsuitreiking in school te gaan, toen een stuk ijzer haar bloedig neersloeg.

Ooggetuigen vertellen dat een hoop lillende ingewanden van de slachtoffers in een zak werden verzameld en op een kar weggevoerd. Elders vallen ook nog slachtoffers. Alle tien doden worden deze namiddag op kosten van de gemeente ter aarde besteld.

Bron : oorlogsdagboek 2014-2018, Davidsfonds

avro-529-1917-600px

Britse bommenwerper uit 1917

door

Londen lijdt onder de Gothas

Van op een of meerdere vliegvelden in de buurt van Gent onderneemt het Duitse leger op 13 juni 1917 een eerste zwaar bombardement op Londen, resulterend in 162 doden. Een van de betrokkenen, Von Eberhardt, schrijft daarover het volgende.

Nadat we door een opening in het wolkendek de monding van de Theems herkennen, begint de bewolking dunner te worden. Vanaf Southend treedt de Britse luchtafweer in actie, maar alle schoten liggen veel te hoog. Om 12u bereiken we met zeventien toestellen de Britse hoofdstad. Ondertussen zijn we omringd door Engelse vliegtuigen, maar ze vliegen zo ongeorganiseerd dat ze geen gevaar inhouden.

Heen en weer vliegend over Londen gooien we onze bommen uit. Dokken, loodsen, spoorwegen en een brug over de Theems worden getroffen. Zodra ze van hun bommenlast zijn verlost, stijgen onze toestellen zonder problemen tot 4500 meter. Na vierenhalf uur vlucht bereiken we opnieuw onze thuishaven.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

Gotha-GV-Bomber

door

Protest op zijn Belgisch

De Duitsers hebben in bezet België verboden om de Belgisch nationale feestdag te vieren. Belgen zijn inventief genoeg om de feestdag dan maar subtiel te vieren op andere manieren. Op de dag na de nationale feestdag (22 juli 1916) bemerkt Virginie Loveling in Gent subtiele vormen van Belgisch protest.

Een fruitverkoopster had voor haar straatraam een uitstalling gemaakt van zwarte kersen, citroenen en tomaten. Een Duitser trad de winkel binnen en wees er met de vinger naar. Weg damit, de Belgische kleuren”, gebood hij, wat ogenblikkelijk gebeurde.

Buitengewoon talrijk waren de wandelaars, iedereen op zijn allerbest uitgedost. Een meid van buiten de Dampoort ging uit met een zwarte rok, een rode bloes en een gele center. Onmiddellijk werd ze gearresteerd.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

flagdress-belgie

door

Gustaaf Mus opgepakt wegens spionage

Mus_GustaafGustaaf Mus, een rijkswachter afkomstig uit Dudzele, wordt op 30 maart 1916 voor de eerste maal aangehouden, maar weet te ontsnappen. Alles speelt zich af in de pastorij van priester Octaaf Declercq, een medespion. Daags daarna (31 maart 1916) wanneer Gustaaf Mus een koerier in Gent wil ontmoeten, wordt hij definitief gearresteerd.

Gustaaf Mus was sinds 2 mei 1915 terug in België, na een verblijf in een Engels ziekenhuis om te herstellen van een schot in zijn dijbeen. Onmiddellijk na zijn terugkeer in het bezette België begint hij een spionagenetwerk op te zetten onder de naam Service des Ambulants, dat uiteindelijk meer dan honderd mensen zal tellen. Daarnaast houdt hij zich ook bezig met sabotagedaden zoals het doen ontsporen van treinen en het ontregelen van trein- en tramsignalen.

Zowel Gustaaf Mus als priester Octaaf Declercq worden terechtgesteld in Gent op 11 augustus 1916.

bronnen
oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gustaaf_Mus
http://wo1dudzele.brugseverenigingen.be/JUWEELTJES/GUSTAAFMUS

 

door

Nieuw militair ziekenhuis te Gent

In Gent nemen de Duitse bezetters vandaag het krijsghospitaal Palmenhaus in gebruik. Het bevindt zich in het casino aan de Coupure. Vooral zenuwzieken kunnen hier terecht. Eerder al, in oktober 1914, vormden de Duitsers het Flandria Palace Hotel aan het Maria-Hendrikaplein om tot hospitaal, in eerste instantie een marineveldhospitaal.

Ook elders in Gent installeren de Duitsers ziekenhuizen in de loop van de oorlog. In het Floraliënpaleis in het Citadelpark is er plaats voor zo’n tweeduizend licht zieken en herstellenden. Voor zieke officieren is er een apart hospitaal : zij kunnen terecht in het Justitiepaleis op het Koophandelsplein.

bronnen
oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds
foto komt uit De Coupure in Gent. Scheiding en verbinding, gevonden via Google books

casino_PalmenhausGent01

door

Gentenaren ondereen in Rennes

Raoul Snoeck heeft Adinkerke verlaten en is via Calais aanbeland in het hospitaal van Rennes.

4 november 1915 : Ik ben in Rennes. Mijn gezondheid is uitstekend en de wonde bezorgt me niet al te veel last. Ze groeit vlug dicht. Rond de opening waarlangs de kogel mijn lichaam verlaten heeft, vormt zich niettemin een kleine ontsteking.

12 november 1915 : Mijn wonde geneest goed, hoewel ik nog altijd op bevel in mijn ongeluksbed blijf liggen. Ik heb enkele Gentenaars ontmoet, onder andere Albert Vandenabeele en De Keukelaere. Samen keuvelen we over onze goede stad Gent in het Gents natuurlijk. De dagen glijden traag voorbij. De kost is niet famues : twee maaltijden per dag ! Als je geen zieke maag hebt, is dat zeker onvoldoende. Gelukkig kunnen we door een verpleeger laten meebrengen wat we verlangen. Dat is een oplossing voor hen die centen hebben, want in het hospitaal krijgen we geen soldij.

bron : Raoul Snoeck, In de modderbrij van de Ijzervallei, uit het Frans vertaald door André Gysel, SNoeck-Ducaju & Zoon

Uit sympathie voor het Gents dialect beeld ik hieronder een Gentse leesplank af. We mogen niet vergeten dat Raoul Snoeck zijn dagboek in het Frans schreef. Frans was in die dagen een taal met bijzonder hoog aanzien. Maar als het gaat om een thuisgevoel te hebben in den vreemde, dan kiest Raoul toch voor het Gents.

GentseLeesplank

door

Zeppelin neergehaald boven Gent

Raoul Snoeck beschrijft op 7 juni 1915 in zijn dagboek zijn ontmoeting in Sint-Idesbald met de Britse piloot Reginald Warneford die kort daarvoor een zeppelin boven Gent heeft neergehaald.

Een merkwaardig avontuur overkomt me. Zopas heb ik vernomen dat boven Gent een zeppelin werd neergehaald door de Engelse piloot Warneford. Op terugtocht van zijn raid had hij motorproblemen en moest hij hier een noodlanding maken. Daar ik als enig van de compagnie Engels begrijp, word ik aangeduid als tolk. De Britse piloot vertelde me het volgende :

Vannacht vertrokken we met drie piloten op verkenningstocht boven het bezette Belgie om een loods voor zeppelins te vernietigen. ’s Morgens om half drie vliegen we in de omgeving van Brussel en weldra merken we in Evere de loods waarin zich een zeppelin zou moeten bevinden. Nadat we ons ervan overtuigd hadden dat onze komst onopgemerkt was gebleven, besloten mijn collega’s de loods op te blazen, terwijl ik mijn verkenningsvlucht voortzette.

Toen tegen drie uur de ochtendschemering aanbrak. meende ik in de verte het silhouet van een zeppelin e ontwaren, die richting Gent vloog. Ik haastte me erheen, terwijl ik hoogte koos om er te kunnen boven vliegen. Ik slaagde erin me aan zijn blik te onttrekken en bevond me weldra een dertigtal meter boven het toestel. De zeppelin (één van de grootste die ik ooit had gezien) daalde meer en meer terwijl hij Gent naderde. Ik buitte de situatie in mijn voordeel uit en gooide zes bommen. De zesde veroorzaakte een formidabele explosie. De luchtverplaatsing was zo hevig dat mijn tweedekker volledig omkeerde en ik onvrijwillig een looping uitvoerde. Gelukkig kon ik mijn toestel weer onder controle krijgen. Toch moest ik een noodlanding maken. De bom die ik op de zeppelin had gegooid, was raak : ik zag het luchtschip verteerd worden door een gele vlammenzee. De brand duurde geruime tijd en ik geloof dat alle inzittenden verkoold werden.

Noot van de vertaler André Gysel : In Gent zag men het reusachtige vaartuig vuur vatten. De hevige brand verlichtte de stad. De 28 bemanningsleden stierven een verschrikkelijke vuurdood. De zeppelin die Warenford beregoed, stortte voor een stuk neer op het weeshuis van Sint-Amandsberg en voor een deel op het kerkhof.

Warneford_Zeppelin_Gent

bronnen

de tekst van het dagboek komt uit Raoul Snoeck, in de modderbrij van de IJzervallei. Snoeck-Ducaju

de tekening is van Ivan Petrus Adriaenssens, afspraak in Nieuwpoort, Lannoo

Executie te Gent
door

Executie te Gent

op 15 april 1915 werd in Gent de 54-jarige Ferdinand Lenoir, divisiechef bij de spoorwegen, geëxecuteerd. Wellicht verneemt Virginie Loveling het pas een dag later, want ze vermeldt het in haar oorlogsdagboek op 16 april 1915.

FerdinandLenoirGisteren had een terechtstelling plaats. Een heer, ingenieur, afdelingsoverste in het Gouvernementshotel te Brussel, is door het hoofd geschoten. Lenoir was zijn naam.

De enen zeggen dat hij beschuldigd was van een draadloze telefoon in zijn huis te hebben gehad, anderen vertellen dat hij de vlucht van Belgische soldaten heeft bevorderd. Er wordt ook beweerd dat hij Duitse treinboekjes aan de bondgenoten bezorgde.

Het was zijn vrouw toegestaan gans de morgen bij hem door te brengen. Haar gesmeek, haar knieval, hebben geen harten van de rechters vermurwd.

bronnen 

oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

de oorspronkelijke tekst is te lezen op http://edities.kantl.be/loveling/d_1915-04-16.htm

Ferdinand Lenoir wordt ook vermeld op http://vdkg.weebly.com/de-slachtoffers