Scandinavië

door

Finse onafhankelijkheid erkend

Finland_1918Na de Russische nederlaag tijdens de eerste wereldoorlog breekt in 1917 de februarirevolutie uit. Dat de tsaar tot aftreden gedwongen wordt, heeft ook gevolgen voor Finland : onder de naam Grootvorstendom Finland bestond er een personele unie met het Russische Keizerrijk. Na het aan de kant schuiven van de Russische tsaar is er voor de Finnen geen band meer met Rusland. Eerst is daar nog de voorlopige regering onder leiding van Alexander Kerenski aan de macht, maar later op het jaar volgt de oktoberrevolutie.

Op 6 december 1917 besluit Finland helemaal zijn eigen weg te gaan en roept eenzijdig de onafhankelijkheid uit. Op 4 januari 1918 erkennen de nieuwe Russische machthebbers de Finse onafhankelijkheid. Voor Finland betekent dat niet meteen peis en vree want al op 27 januari 1918 barst de Finse burgeroorlog uit na eerdere schermutselingen.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

 

door

Zweedse premier neemt ontslag

De Zweedse eerste minister Hjalmar Hammarskjöld neemt ontslag op 29 maar 1917. Zijn zeer strikte neutraliteitspolitiek leidt zowel tot honger in het land als tot politieke instabiliteit. Zijn neutrale politiek houdt onder meer in dat de handel met Duitsland mag doorgaan, ondanks de geallieerde bloHjalmar_Hammarskjöldkkade. Hammarskjöld is er sterk van overtuigd dat de opofferingen van het land tijdens de oorlog zullen bewijzen dat het geen opportunistische natie is, maar een rechtvaardige.

Eerder heeft hij ook al een handelsakkoord verworpen met Groot-Brittannië, alhoewel dit een flinke verbetering van de toestand van de Zweedse economie zou opleveren. Het akkoord is nochtans onderhandeld door Marcus Wallenberg, de broer van de minister van Buitenlandse Zaken.

Na zijn gedwongen aftreden wordt Hammarskjöld opgevolgd door Carl Swartz, die het ook maar zeven maanden uithoudt als eerste minister. Bij de daaropvolgende verkiezingen komen de sociaaldemocraten voor de allereerste maal aan de macht.

bron : oorlogskalender 2014-2018, davidsfonds

 

door

Dwangarbeid onder internationale druk gestopt

Regeringen van diverse landen, onder meer van Verenigde Staten, het Vaticaan en Nederland, bekritiseren Duitsland omdat het werklozen inzet voor dwangarbeid. In Scandinavië roert de publieke opinie zich daaromtrent en zelfs in eigen land zijn er enkele parlementsleden die het aandurven kritiek te hebben.

Op 14 maart 1917 geeft de Duitse keizer toe en beveelt – tot nader order- de gedwongen deportatie van werkloze Belgen naar Duitsland stop te zetten.

In Antwerpen schrijft de Davidsfondsverantwoordelijke daarover het volgende :

Niets heeft in Antwerpen meer de gemoederen tegten de Duitse dwingelandij opgezweept dan het wegvoeren van jonge werklozen.

De Nederlandse cartoonist Louis Raemaekers heeft met zijn cartoons veel bijgedragen aan de bewustwording van de wantoestanden in de oorlog. Hieronder is een voorbeeld uit zijn werk.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

LouisRaemaekers_Dwangarbeid

door

Gezonken voor Stavanger

De SM U-6, één van de meer dan 300 duikboten van de Kaiserliche Marine, zinkt in de loop van de namiddag van 15 september 1915 voor de kust van Stavanger (Noorwegen) na een treffer door de Britse duikboot HMS E-16. Het Britse schip had slechts twee torpedo’s aan boord, maar de tweede die het afvuurde naar de U-6, is een voltreffer. Slechts 5 van de 29 Duitse bemanningsleden overleefden de aanval.

In de voorafgaande zes dagen was de Duitse duikboot behoorlijk actief : niet minder dan vier Noorse vrachtschepen werden naar de zeebodem gestuurd : een motorschip, een stoomschip en twee zeilboten.

U-6 in vredestijd

U-6 in vredestijd

bronnen

Oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

https://de.wikipedia.org/wiki/SM_U_6