slag bij Fromelles

slag bij Fromelles

In de buurt van Fromelles (ten zuiden van Armentières) leveren Australische troepen samen met Britten op 19 en 20 juli 1916 hun eerste belangrijke veldslag sinds hun aankomst op het westelijk oorlogsfront. De opdracht is om de versterkte Duitse positie in te nemen die bekend staat onder de naam Sugar Loaf.

Het offensief was een schijnaanval bedoeld om Duitse troepen weg te lokken van sommige posities aan de Somme. Het aantal slachtoffers maakt het moeilijk de term “schijnaanval” te behouden : 5533 Australiërs, 1547 Britten en meer dan 1000 Duitsers.

Het Britse hoofdkwartier omschreef deze bloedige veldslag met de term “een belangrijke overval” waarbij 140 Duitsers gevangen genomen worden. Deze afgezwakte term doet de waarheid wel erg geweld aan.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

Fromelles_19160620_AustralischeKrijgsgevangenen.JPG

Australische krijgsgevangenen na slag van Fromelles

de slag van Albert

Op 1 juli 1916 begint de slag van Albert en die eindigt op 13 juli 1916. Deze veldslag vormt de aanzet voor het Britse en Franse offensief dat later bekend zal worden als de slag aan de Somme en tot na half november 1916 zal duren. De gevechten bij Albert leveren immers min of meer de gewenste uitgangspositie op voor het grote offensief in de regio.

Vooraleer aan het grote Somme-offensief te beginnen evalueren Britten en Fransen de voorbije gevechten. De Franse generaal Joffre vindt dat de Britten onvoldoende gepresteerd hebben, terwijl de Engelse generaal Haig wilt dat de Fransen aanvallen in Guidemont. Samengevat : de verstandhouding tussen beide heren is niet optimaal. Ook bij de Duitsers is er ontevredenheid : een generaal wordt ontslagen en de defensiestrategie wordt aangepast.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

somme4tharmy.gif

 

Victoria Cross voor een voetballer

In de buurt van Contalmaison (Somme) sneuvelt Donald Simpson Bell op 10 juli 1916. Niet alleen sterft hij een heldhaftige door, hij duikt ook op in de voetbalgeschiedenis als de eerste profvoetballer die vrijwillig dienst nam in het Britse leger.

Tijdens de verovering van Contalmaison stormt tweede luitenant Bell vooruit aan het hoofd van zijn troepen en verovert bijna op zijn eentje een Duitse stelling. Hij bekoopt deze moedige actie met zijn leven.Hij krijgt daarvoor postuum het Victoria Cross.

Aanvankelijk wordt hij ter plekke begraven, maar na de oorlog verhuizen zijn stoffelijke resten naar Gordon Dump Cemetery in Ovillers-La Boiselle.

Toeristische tip : op de plaats waar Donald Bell sneuvelde staat nu een monument te zijner nagedachtenis : Bell’s Redoubt. Je vindt het net buiten Contalmaison langs de baan naar Fricourt.

bronnen
oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds
https://en.wikipedia.org/wiki/Donald_Simpson_Bell

donald-simpson-bell

 

Afspraak met de dood

Sinds het begin van de oorlog melden zich tal van buitenlandse vrijwilligers om dienst te nemen in het Franse leger. Ze worden ondergebracht in het Vreemdelingenlegioen. Mintens twee onder hen sneuvelen op 4 juli 1916 aan de Somme : de Amerikaan Alan Seeger en de Pool Bernard Kacenelen.

Behalve het feit dat ze  tot dezelfde strijdmacht behoren en op dezelfde dag sneuvelen, is er niets dat hen bindt. Het contrast tussen beiden kan niet groter zijn. Bernard Kacenelen is een onbekende Poolse vrijwilliger bij wie er zelfs onzekerheid is over zijn naam. Alan Seeger daarentegen zal bekend worden als oorlogsdichter. Zijn familie schonk een klok voor de heropgebouwde kerk van Belloy-en-Santerre zodat door het klokkengeluid zijn stem blijft klinken.

Een van Alan Seegers meest bekende gedichten is “I have rendezvous with Death”. En zo gebeurde

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

AlanSeeger_Rendez-vous

Een Duitse ooggetuige aan de Somme

De Duitse militair Matthäus Gerster observeert de Britse soldaten tijdens een aanval op de eerste dag van de slag aan de Somme. Vierenhalve maand later eindigt de slag met meer dan een miljoen doden en slechts 12 kilometer terreinwinst voor de Britten.

De Britse soldaat is zeker moedig en als hij zich eenmaal iets heeft voorgenomen, dan is hij daar niet snel meer van af te brengen. De aanvalslinies zijn weliswaar gehavend maar komen nu nog sneller op ons af.

De Britten gooien ook met granaten terwijl de infanterie met de bajonet op het geweer naar voren stormt. Het lawaai is onbeschrijflijk. Zelfs boven het geratel van de machinegeweren, het ontploffen van bommen, het diepe gedreun van de artillerie en het exploderen van de granaten, kan je nog steeds het schreeuwen van bevelen, het gegil en gejuich van aanvallende Britten horen.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

image

bloedigste dag voor de Britten

Op 1 juli 1916 begint de slag aan de Somme. In de vroege ochtend ontploffen vijf ondergrondse mijnen onder de Duitse posities, volgestouwd met tonnen explosieven. Onmiddellijk daarna valt de Britse infanterie aan. Het is 7u30 ’s morgens. De Britse infanteristen hebben veel vertrouwen in het artilleriewerk. Ze zijn ervan overtuigd dat geen enkele Duitser de beschietingen heeft overleefd. Groot is dan ook hun verbazing als blijkt dat hun ‘wandeling’ in het niemandsland een hel wordt.

Zodra de Britse infanteristen zich vertonen, stellen de Duitsers snel hun mitrailleurs op en nemen de Britten vanop korte afstand onder vuur. Het gevolg is de donkerste bladzijde ooit in de Britse militairen geschiedenis. Nooit hebben de Britten op één dag tijd meer gesneuvelden te betreuren dan op die noodlottigste eerste juli 1916. Van de meer dan 100.000 ingezette militairen sneuvelen er 19.240 en raken 35.500 anderen gewond. De Duitsers verliezen die dag ‘slechts’ 6.000 manschappen. Eén Duits regiment slaagt erin met slechts 180 verliezen een volledige Britse divisie tegen te houden en ze maar liefst 5.000 verliezen toe te brengen.

bron : Knack Historia 1916

Schermafbeelding 2016-07-01 om 20.20.56

de storm nadert aan de Somme

Kresten Andresen is een jonge Deen die in Duits uniform aan het westelijk front in de eerste linies staat. Op 30 juni 1916 bevindt hij zich in de Duitse sector aan de Somme. Hij heeft veel meer tijd met  een hak en een spade in zijn hand doorgebracht dan met een geweer en handgranaten. Wat hij op geen enkele manier betreurt. Op wacht staan in de voorste linies is gevaarlijk, onaangenaam en zwaar. Vooral nu, nu de Britten de Duitse linies enkele tientallen kilometers verderop blootstellen aan een onafgebroken trommelvuur, klaarblijkelijk als voorbereiding op een grote aanval. Af en toe jaagt de vuurwals ook over Andresens loopgraven, en ze moeten voortdurend hersteld worden. De witte krijtaarde is zwaar om in te graven. Het resultaat bestaat echter uit uitstekende schuilnissen.

Het werk verloopt volgens een vast schema : acht uur graven, met een lange schatpauze halverwege. Daarna doen de soldaten wat ze willen. Een van deze loopgraven waar Kresten aan bezig is, loopt door het gezeefde zonlicht in een nog zomergroen bos, waar de omgeschoten bomen als mikadostokjes op de grond liggen, langs een beek, door een oude watermolen. Ze slapen in diepe, onderaardse schuilplaatsen. Daar is het veilig, maar krap. Maar het slapen verloopt moeilijk door de luchtaanvoer. Daarover noteert Kresten het volgende :

Als je daar vijf, zes uur hebt liggen slapen, voelt je borst benauwd en sponzig, alsof je astma had. Maar dat gaat vrij snel over als we boven in de frisse lucht en het licht komen.

bron
Peter Englund, de schoonheid en het verdriet van de oorlog, Spectrum

DuitsersWerkenAanLoopgraven

Trommelvuur aan de Somme

Britse en Franse troepen beginnen op 24 juni 1916 aan de Somme met een grootscheeps artilleriebombardement dat ruim een week zal duren. Het betekent de feitelijke aanloop naar de slag bij de Somme, de grootste en meest bloedige veldslag van de eerste wereldoorlog die zal duren tot in november 1916.

Aan het begin van de slag bij de Somme zal blijken dat de bombardementen in de noordelijke sector van het gebied niet het gewenste resultaat opleveren. Bij aanvang van het Britse offensief daar op 1 juli 1916 krijgen ze te maken met een bijzonder krachtig mitrailleurvuur. Britse soldaten sneuvelen bij duizenden.

bron : oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds

Somme_Artillery1916

Russen vallen aan bij het Narotsjmeer

Russen vallen aan bij het Narotsjmeer

Om de Duitse druk op het Franse leger rond Verdun wat te verminderen, lanceren de Russen op 18 maart 1916 een aanval op het Duitse leger bij het Narotsjmeer. Deze strategie was afgesproken in Chantilly in december 1915. De wat laattijdige Britse aanval bij de Somme vanaf 1 juli 1916 maakt ook deel uit van deze geallieerde strategische aanpak.

In de wijde omgeving van het Narotsjmeer brengen de Russen 1,5 miljoen manschappen in stelling tegenover 1 miljoen Duitse. De eerste grote Russische aanval op 18 maart 1916, over een ondergrond die geleidelijk ontdooit, blijft in de modder steken. De gevechten duren nog voort tot 30 april 1916, maar eigenlijk wordt er nauwelijks terreinwinst geboekt, terwijl de Duitsers geen troepen terugtrekken rond Verdun. Globaal vallen er bij de Russen ook veel meer doden dan bij hun tegenstrevers.

bron : oorlogskalender 2014-2018, davidsfonds

lake-naroch-offensive-march-18-april-1916