Herbert Sulzbach noteert het volgende in zijn dagboek op 8 november 1915.

Ik ga met luitenant Reinhardt voor twee dagen verlof naar Saint-Quentin. Het is een heerlijk gevoel om terug in een snelle trein te zitten en ook de rit was aangenaam. We waren samen met een jolige bende infanteristen die op verlof naar hun thuis mochten gaan. Saint-Quentin, dat door onze soldaten wordt uitgesproken als “Sang-Kang-Teng”, is een hele mooie stad, gelegen achter het front en nog steeds onbeschadigd. Je ziet er heel wat hogere officieren, en tijdens het wandelen door de stad, ontmoette ik heel wat bekenden. Er zijn heel wat soldaten gelegerd als reserve. Er is een Duits theatergezelschap en sommige acteurs komen van het Frankfurt zomertheater. We krijgen een overnachtingsplaats toegewezen door de stadsKommandantur. Mijn kamer ligt tegenover de kamer van luitenant Reinhardt en ik heb een zalig bed – de bron van alle geluk voor een frontsoldaat. Luitenant Reinhardt heeft zijn broer Kurt gevraagd om morgen ook naar Saint-Quentin te komen.

Zalige nacht in een zacht bed. De volgende morgen maakte ik het ontbijt voor luitenant Reinhardt klaar. Toen kwam Kurt aan in een tweewielige koets en tot onze verbazing was er een charmante kleine demoiselle naast hem. Het waren twee vredige dagen in Saint-Quentin, ook al zou het leven in de achterhoede me op de lange duur niet bevallen. Het doet te veel denken aan het kazerneleven en de burgers zijn er zeer gereserveerd.

Op 11 november gaan we terug naar onze artilleriestellingen. Het is nog altijd rustig aan het front.

bron : Herbert Sulzbach, with the German guns, Pen & Sword military

Duitse soldaten in Saint-Quentin

Herbert Sulzbach is sinds begin augustus 1915 terug aan het front na een tijdje in het hospitaal gelegen te hebben. Hij maakt deel uit van een artilleriebataljon gelegen in Evricourt (Picardië). En één van de eerste dagen dat hij terug aan het front is, gebeurt er iets bijzonders dat hij in zijn dagboek noteert.

Op een van die door sterren verlichte zomernachten kwam een soldaat van de Landwehr naar luitenant Reinhardt en zei: “Luitenant, het is die Fransman weer die zo mooi zingt.”. We stapten uit de schuilplaats in de loopgraven, en ongelooflijk maar waar, daar weerklonk een schitterende tenorstem die de nacht opvrolijkte met een aria van Rigoletto. De ganse compagnie stond in de loopgraven te luisteren naar de “vijand”, en toen hij gedaan had met zingen, applaudisseerden ze allemaal zo luid dat die brave Fransman het zeker gehoord moet hebben en ongetwijfeld ontroerd was op een of andere manier, net zoals wij ontroerd waren door zijn gezang.

Wat een merkwaardig contrast ! Je vuurt op mekaar, je maakt mekaar af, en dan plots begint een Fransman te zingen, en die muziek doet ons de ganse oorlog vergeten : muziek overbrugt blijkbaar alle verschillen.

bron : Herbert Sulzbach, with the German guns, Pen & Sword military

Onderstaande tekening komt uit de stripreeks “Moeder Oorlog” van Kris & Maël. Jammer genoeg heb ik de Franse versie niet gevonden. Het zou beter gepast hebben bij dit artikel.

uit Moeder Oorlog, 2e aanklacht van Kris & Maël

In het vorige bericht (lees hier) was Herbert Sulzbach uit het hospitaal ontslagen en had hij een aantal dagen verlof gehad in Frankfurt. Maar begin augustus 1915 gaat hij terug naar het front. In zijn dagboek lezen we het volgende.

30 juli 1915 : Op de trein naar het westelijk front. De commandant van onze artilleriebatterij is luitenant Reinhardt, geassisteerd door de luitenanten Becker en Bremshey. Onze kanonnen zijn getooid met de Duitse, Oostenrijkse en Turkse vlaggen. We reizen terug langs dezelfde weg die we op 2 september 1914 langs de Rijn hebben gevolgd en de “Rijnmeisjes” brengen ons eten aan de stopplaatsen.

31 juli 1915 : Luik, en daarna gaan we langs mijn dierbaar oude Namen en ook Maubeuge, waar ik de eerste zeppelinhangar zie in vijandelijk gebied. We verlaten de trein in Baboeuf.

1 augustus 1915 : Een gans jaar oorlog ! Wie zou dat gedacht hebben, een jaar geleden ? We brengen de dag door in onze kwartieren, die me doen terugdenken aan Les Petites Armoises. ’s Avonds rijden luitenant Reinhardt,  2 onderofficieren en ikzelf voorbij Noyon naar onze nieuwe posities nabij Evricourt. Ik heb nooit zo’n rustige artilleriepositie gezien. Daarna rijden we terug naar onze kwartieren.

2 augustus 1915 : We rijden terug naar Evricourt, door een idyllisch landschap, heuvels en valleien, kleine bossen en weiden – dit is Picardië. We rijden verder dan gisteren, laten de paarden achter en wandelen verder om onze nieuwe observatiepost in de infanterielinies te inspecteren. Het is wonderlijk om te zien dat in deze gevechtszone de mooie, kleine dorpen, die slechts deels zijn beschadigd, toch nog door de burgers bewoond worden.

bron : Herbert Sulzbach, with the German guns, Pen & Sword military.

Herbert Sulzbach in Picardië, zomer van 1915