Het martelarenplein in Leuven verwijst naar de gruwelijke dagen van 25 tot en met 28 augustus 1914. Tot de 25e augustus hadden de Duitsers de Leuvense burgers met rust gelaten. Maar die dag zijn de Duitsers zenuwachtig want het Belgisch leger valt aan vanuit Mechelen en nadert Leuven. Mogelijk hebben Duitse soldaten in Leuven terugtrekkende Duitsers vanuit Mechelen voor Belgische soldaten aangezien en zijn ze op mekaar beginnen vuren. De Duitsers zelf beweren dat ze aangevallen zijn door Belgische burgers en dat daarom Leuven moet boeten. Duitse soldaten schieten op de huizen vanwaaruit ze menen aangevallen te worden en steken de huizen in brand. Meer dan tweeduizend gebouwen gaan in vlammen op, waaronder de universiteitsbibliotheek met 300.000 boeken, de Sint-Petruskerk, de schouwburg en talloze huizen. De Duitsers sparen het stadhuis omdat ze daar hun hoofdkwartier gevestigd hebben.

De terreur gaat door op 26 augustus. Op 27 augustus wordt iedereen uit de stad gejaagd richting Tervuren, Mechelen of Tienen. Duizend vijfhonderd mensen, onder wie een honderdtal vrouwen en kinderen, worden naar het map van Münster gedeporteerd. Op 28 augustus komen de verdrevenen uit Aarschot aan op het stationsplein van Leuven. Ze worden meteen beschoten door Duitse soldaten. Met veel moeite kunnen de officieren de schietpartij stoppen. Aan het einde van de slachtpartij hebben zo’n tweehonderd burgers het leven verloren, zijn velen mishandeld en staat er van het centrum in Leuven niet veel meer recht.

Er zijn al eerder onschuldige burgers door de Duitse soldaten vermoord of mishandeld, zoals in Dinant, Tamines, Aarschot. Maar de stad Leuven is natuurlijk in de ganse wereld gekend als de universiteitsstad met een rijke culturele schat. De brand en slachtpartij in Leuven wordt dan ook breed uitgesmeerd in de internationale kranten. De Duitsers krijgen nu een reputatie van wreedaardige cultuurbarbaren waar ze voor de rest van de oorlog (en lang erna) niet meer van af geraken.

Net zoals Nestor Outer in Dinant (lees meer in het bericht nestor-outer-en-het-trauma-van-virton/) is er nu ook een kunstenaar die zijn afschuw in kunst verwerkt. Gisbert Combaz (Antwerpen 1869 – Sint-Gillis 1941) maakt onderstaande tekening naar aanleiding van de brand van Leuven.Hij heeft trouwens meer tekeningen gemaakt die geïnspireerd zijn door de Groote Oorlog.

brand van Leuven gezien door Gisbert Combaz

bronnen 

www.kaiserscross.com/soldiersburden

Knack Historia 1914

Davidsfonds Kalender 2014-2018

http://www.bl.uk/world-war-one/articles/historiography-atrocities-the-long-shadow