Een week na de bloedige zondag in Dublin (lees meer op deze pagina) slaat de IRA weer toe. 36 militanten van de Irish Republican Army onder leiding van Tom Barry wachten in Kilmichael op zondag 28 november 1920 een Britse patrouille op. Deze Britse patrouille behoort tot de Royal Irish Constabulary Auxiliary Division. Deze hulptroepen van de Ierse politie zijn veelal Britse veteranen uit de Groote Oorlog. De Auxiliaries en de Black and Tans zijn niet heel populair bij de Ierse bevolking en staan vaak bekend om hun brutaliteit.

Op 21 november heeft de IRA al de ideale positie voor de hinderlaag uitgezocht : op de weg tussen Macroom-Dunmanway, meer bepaald in het gedeelte tussen Kilmichael en Gleann. De Auxiliaries gebruiken deze weg dagelijks.

Om 4u05 komen de twee vrachtwagens van de Britse patrouille in zicht. Tom Barry, in een uniform van een IRA officier, doet de eerste vrachtwagen stoppen. Later zullen de Britten zeggen dat Barry een Brits uniform droeg en dat dit zorgde voor verwarring. De IRA militanten hebben zich in drie groepen verdeeld om de hinderlaag te doen slagen. Zodra de eerste vrachtwagen stopt, gooit Barry een granaat in de open laadbak van de eerste vrachtwagen, en het vuurgevecht begint.

De tweede vrachtwagen is ook gestopt en de inzittenden zijn verder verwijderd van de tweede IRA groep. Ook daar begint een vuurgevecht. Op gegeven ogenblik laten de Britse soldaten hun geweren vallen om aan te geven dat ze zich overgeven. Volgens de IRA komen hun militanten tevoorschijn en grijpen sommige Britten dan naar hun revolvers, waarbij twee IRA militanten gedood worden. Daarop geeft Tom Barry het bevel om te schieten en pas te stoppen als hij daartoe het bevel geeft.

Aan het einde van het gevecht zijn twee IRA militanten dood en één dodelijk gewond. Bij de Britten zijn er 18 doden. Eén soldaat die voor dood wordt achtergelaten, zal achteraf toch overleven.

De Britse soldaten op Ierland tellen 30.000 manschappen dus het verlies van 18 is behoorlijk klein. Maar de psychologische impact van een Ierse hinderlaag die een ganse Britse patrouille wegveegt, is behoorlijk schokkend. Voor de Britse regering is het duidelijk dat het geweld in Ierland escaleert. Daarom wordt 10 december 1920 de krijgswet afgekondigd in de counties van Cork, Kerry, Limerick, Tipperary. Daarmee krijgen de Britse militairen veel meer hun handen vrij. Het zal niet lang duren voor ze die extra vrijheid gebruiken om zich te wreken voor de hinderlaag in Kilmichael.

bron : https://en.wikipedia.org/wiki/Kilmichael_Ambush