De biennio rosso is de periode van twee jaar waarbij de linkse partijen in het naoorlogse Italië (1919-1920) het voortouw nemen en betogingen en stakingen organiseren. De invloed van de Russische revolutie van 1917 is onmiskenbaar. Maar daarnaast zijn er ook eigen Italiaanse oorzaken van de onstabiele politieke periode. Italië heeft dan wel de oorlog gewonnen maar aan een hoge kost : 600.000 doden, 950.000 gewonden en verminkten. Bovenal heerst in Italië het gevoel dat de territoriale winst minder groot is dan destijds beloofd in de overeenkomst met de Entente in 1915. Men spreekt dan ook van vittoria mutilata of verminkte overwinning.

Na de oorlog worden de Italianen ook geconfronteerd met een economische crisis : de lire verliest in waarde, de economie moet overschakelen van oorlogsproductie naar oplevering van andere goederen, maar dat gaat gepaard met banenverlies. Het resultaat is dat het aantal vakbondsleden stekt toeneemt : in 1920 zijn 3.800.000 Italianen lid van een vakbond, ofwel vijf keer zoveel als voor de oorlog. Dit jaar wordt dan ook het hoogtepunt in de Italiaanse klassenstrijd. En de stakingen worden grimmiger. Tussen 1 en 14 september 1920 worden verscheidene fabrieken door de arbeiders bezet. Het gaat om steden uit het ganse land : Milaan, Turijn, Genoa, Firenze, Rome, Napels, Palermo.

In Turijn gaat men zover om een Rode Wacht op te richten als eventuele verdediging tegen acties van de patroons. Onder bescherming van deze Rode Wacht starten de arbeiders de productie terug op maar ditmaal voor eigen gewin. Een gelijkaardige actie start in Palermo maar ditmaal zijn het landarbeiders die het land van de pachtheer bezetten om voor zichzelf te kunnen bewerken.

bronnen
https://www.britannica.com/place/Italy/World-War-I-and-fascism
https://www.marxist.com/italy-lost-revolution091002.htm