De evolutie aan het front dwingt de Duitsers tot een nieuwe strategie. Bij Verdun houdt het Franse leger stand. Het herovert zelfs systematisch terrein. Aan de Somme slaan de Duitsers een grote geallieerde aanval af, maar ze beseffen welke enorme vijandige kracht zich in dat gebied aan het concentreren is. Het Duitse leger moet weer versterkt worden. Nog meer Duitse mannen moeten gemobiliseerd worden. Arbeiders uit bezette gebieden moeten hen vervangen.

In de eerste week van oktober 1916 begint het Duitse leger heel brutaal met dwangrekrutering van arbeiders in het etappengebied, de zone net achter het front. Een paar weken later volgen operaties in het hele land.

Op 7 november 1916 laten de Duitsers in Kortrijk opgeëiste werklozen vrij die wegens gezondheidsredenen niet kunnen werken. Zij vertellen dat de andere werklozen zonder eten zitten. Moeders broers en zusters van de opgeëisten trekken met eten naar de kazerne van Kortrijk, waar ze zouden moeten verblijven. Stijn Streuvels noteert er het volgende over.

Maar wanneer ze daar aankomen, vernemen ze dat de werklozen al vertrokken zijn. Elk volgens eigen goeddunken hebben ze dan hun eetwaar aan de man gebracht, uitgedeeld of verkocht. Ik hoor vertellen dat veel Kortrijkzanen 4,50 frank betaald hebben voor een goed tarwebrood. Maar in alle broden staken vriefjes. Ik heb er een gezien waarop met onbeholpen hand geschreven stond :”Courage. Niet tekenen. Aloïs”.

bronnen 
oorlogskalender 2014-2018, Davidsfonds
Knack Historia, 1916

De tekening bij dit artikel is van Gisbert Combaz met als titel “de barbarenh nemen de slaven mee”.